Alert
W sobotę, dzień przed drugą turą wyborów prezydenckich w 2020 dostałem, podobnie jak miliony Polaków, takiego oto SMSa zawierającego alert RCB:
Zdziwiłem się. Jakiż to alert i czemu jest wysyłany w trakcie trwania ciszy wyborczej? Dziwna sprawa. A może w ogóle jakiś fake i dezinformacja? W końcu pojawiały się już nieprawdziwe informacje, że jeśli ktoś głosował w pierwszej turze na danego kandydata, to w drugiej nie musi, jeśli chce głosować na tego samego. Sprawdziłem na stronie rcb.gov.pl i tam znalazłem taką informację:
Lipiec 11, 2020 Kategoria: KOMUNIKATY
W związku ze zmianą zasad obsługi wyborców przez obwodowe komisje wyborcze, do obywateli został wysłany Alert RCB o treści:
II tura wyborów prezydenckich w niedzielę 12.07. Osoby 60+, kobiety w ciąży oraz osoby niepełnosprawne będą mogły głosować w komisjach wyborczych bez kolejki.
I dodatkowo obrazek:
Jest też wyjaśnienie, czemu został wysłany:
Państwowa Komisja Wyborcza zwróciła się z apelem do organów władzy i administracji publicznej o jak najszersze rozpowszechnienie informacji o nowych przepisach wśród wyborców.
Do czego służy RCB?
Ale czy w ogóle RCB służy do tego? Popatrzyłem w FAQ, a tam:
Komunikaty będą wydawane tylko w wyjątkowych sytuacjach, które realnie mogą zagrażać życiu i zdrowiu człowieka.
Wiadomości tekstowe (SMS) są wysyłane tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, gdy zagrożone jest bezpośrednio życie i zdrowie.
Alert RCB powstaje na podstawie informacji o potencjalnych zagrożeniach otrzymywanych z ministerstw, służb np. policji, straży pożarnej, urzędów i instytucji centralnych np. IMGW oraz urzędów wojewódzkich.
Alert RCB dotyczy wszystkich zdarzeń bezpośrednio zagrażających zdrowiu i życiu. Jest rozsyłany tylko w sytuacjach nadzwyczajnych.
Nijak mi nie pasuje informacja o zmianie zasad uczestnictwa w wyborach do żadnego z powyższych. Nie ma przecież żadnego zagrożenia, sytuacja nie jest wyjątkowa – zwykłe wybory. Wygląda więc, że ktoś zrobił sobie z RCB tubę propagandową. Chyba, że FAQ jest wyjątkowo słabe.
Wtopy
Czy uważam, że sytuacja była niejednoznaczna etycznie i mogła wpłynąć na wynik wyborów? Oczywiście.
Po pierwsze, głosowanie poza kolejnością dotyczy tylko niektórych grup społecznych. W szczególności osób w wieku 60 i więcej lat, czyli grupy, w której partia rządząca ma największe poparcie. Przypadek? Nie sądzę.
Po drugie, wszystko wskazuje na to, że wykorzystano struktury państwowych niezgodnie z przeznaczeniem do wysyłania informacji. Ciekawe, ile kosztowała ta akcja?
Zmiana zasad tylko w II turze, wysłanie informacji w ostatniej chwili również nie budzą zaufania.
Informacja była niepełna, nie zawierała informacji o tym, że do głosowania poza kolejnością uprawnione są osoby z dziećmi do lat 3. W komunikacie nie było również informacji o tym, że przesyłana informacja jest częściowa i gdzie można się zapoznać z pełną wersją. Próba manipulacji czy zwykła niekompetencja? Podobno nie należy przypisywać złych intencji, jeśli zachowanie da się wytłumaczyć głupotą…
Podobno motywacją była pandemia, więc konia z rzędem temu, kto wytłumaczy mi w jaki sposób osoby z dzieckiem do lat 3, niepełnosprawni czy wymagający kształcenia specjalnego są bardziej podatni na zarażenie.
Jak się dokładniej zastanowić, to przepisy promowały wypożyczanie dzieci do lat trzech w celu uniknięcia stania w kolejce.
Niebezpieczeństwa uprzywilejowania
Ogólnie uważam, że faworyzowanie jakichkolwiek grup społecznych podczas wyborów jest niebezpieczne. W przypadku zorganizowanej akcji może powodować tworzenie np. sztucznych kolejek, które będą zniechęcały ludzi spoza uprzywilejowanych grup do głosowania.
Mechanizm nadużycia jest prosty: stoi kolejka, przychodzi kilkadziesiąt albo więcej osób w sposób oczywisty należących do uprzywilejowanej grupy, zajmują miejsca na początku kolejki. I tak ciągle. W sumie nie muszą nawet głosować – kto im zabroni stanąć i odejść, nie oddawszy głosu? Czy osoby nie będące w uprzywilejowanej grupie, czekające w kolejce mogą się zniechęcić w takiej sytuacji do oddania głosu? Ano mogą.
PS Wpis niezbyt na czasie, bo ostatnie dwa tygodnie spędziłem bez komputera praktycznie – z racji sytuacji urlop pod namiotem. Ale podobno lepiej późno, niż wcale.