Ergonomia maca

Yzoja napisała wpis o siedmiu miesiącach z macOS, a to przypomniało mi, że miałem w planie ponarzekać na ergonomię maca. Nawet szkic notki miałem gotowy. Nie będzie jednak o systemie, a wyłącznie o hardware, w postaci MacBook Pro 13″. Na system przyjdzie jeszcze kiedyś czas. Dla przypomnienia: korzystam z niego w pracy od jakichś pięciu miesięcy, w domu Linux. Jeśli miałem się do czegoś przyzwyczaić, to już się przyzwyczaiłem, lepiej nie będzie.

MacBook Pro 13"
Źródło: https://www.engadget.com/2018/07/13/macbook-pro-2018-hands-on/

Klawiatura

Na początek standard do narzekań – klawiatura. Klawisze mają mały skok, jest twarda. Nie przeszkadza mi to specjalnie, ale wolę tradycyjne, miękkie, o większym skoku. C’mon, w lapkach i tak jest krótki skok klawiszy w porównaniu z klawiaturami desktopowymi, zwłaszcza starego typu. Dodatkowo klawiatura się psuje, podobno. U mnie póki co działa, ale poczekajmy dwa lata…

Kolejna wada klawiatury to układ, czyli zamieszanie z klawiszami – brak delete, który przeżyłem zaskakująco dobrze, osobny control, który cały czas boli, bo raz trzeba używać control, raz command, a jeśli ktoś używa VMek ze środowiskiem graficznym, to już zupełnie robi się cyrk. Brak funkcyjnych i escape o co widziałem żale – nie boli, bowiem można ustawić, by były domyślnie, cały czas na wyświetlaczu, a głośność itp. po naciśnięciu Fn. Jeśli ktoś tęskni za fizycznym escape i funkcyjnymi to polecam wypróbowanie tego ustawienia. Polecam też Karabiner do przemapowania klawiszy, bez tego pisanie polskich znaków może być bolesne. Jeszcze bardziej polecam przemapowanie klawiszy bez Karabinera. Podświetlanie jest oczywiście fajne, ale konkurencja (choćby Dell) też ma.

Wymiary

Czy komputer może być zbyt płaski? Brzmi paradoksalnie, ale tak, może. Na początku miałem spory problem z podniesieniem maca jedną ręką – nie ma za co chwycić, w związku z czym potrafił się przesunąć, zwłaszcza na bardziej śliskich powierzchniach. Detal i ostatecznie się nauczyłem poprzez zahaczenie czubkami palców o wcięcie, ale nadal – miało być fajnie, a w praktyce tak sobie. I żeby nie było – nie mam grubych palców.

Porty USB-C umieszczone są zbyt blisko siebie. Jeśli wetkniemy dwie wtyczki, nie można złapać wtyczki, trzeba ciągnąć za kabel lub podnosić laptopa i łapać od spodu. W zwykłych lapkach, ze zwykłymi USB nie miałem tego problemu. Możliwe, że związane z poprzednim akapitem albo ogólna wada USB-C – nie mam porównania dla innych maszyn z tymi portami. Niemniej problem występuje. Szczęśliwie można mieć stację dokującą i podłączać jeden kabel i wtedy wszystko gra. W wersji bardziej mobilnej z kolei pewnie będzie dostęp w pionie. Ale co szkodziło projektantom dać centymetr dodatkowej przestrzeni między portami? Nie wiem.

Ekran

Ekran. To najlepszy glare z jakim miałem do czynienia, ale… to nadal glare, a ja nie przepadam za glare. Palcuje się jak głupi i nieco robi za lusterko. Z tym ostatnim można walczyć zwiększając jasność i nawet jest opcja automatycznego dostosowania jasności w zależności od otoczenia, z której korzystam. Działa zacnie, tylko czasami lekko wariuje i co parę sekund (sic!) zmienia temperaturę barwy ekranu. Zdecydowanie ktoś nie znał pojęcia histereza. Ale to już zejście ze sprzętu na system, a to nie ten wpis.

Touchpad

Czy narzekanie na wychwalany wszędzie touchpad jest możliwe? Ano jest. Wada? Brak fizycznych przycisków. Prawy klik nie jest pewny – żeby zrobić prawy klik, trzeba zrobić mocniejsze przyciśnięcie. Żeby zrobić mocniejsze przyciśnięcie, trzeba zrobić słabsze, czyli lewy klik. To teraz wyobraźmy sobie, że mamy link, który bardzo chcemy skopiować, ale którego bardzo nie chcemy kliknąć. Zdecydowanie pewniej czuję się z podpiętą myszką. Zwykłą pecetową, zresztą. Tyle, że nie chodzę z myszą w kieszeni. Oddając sprawiedliwość, poza brakiem fizycznych przycisków to naprawdę dobry touchpad: duży, precyzyjny, wygodny. Jeśli jest sposób, który pozwala pewnie wyeliminować ryzyko lewokliku przed prawoklikiem na touchpadzie – dajcie znać proszę.

Bateria

Kolejny nietypowy zarzut – stosunkowo krótki czas pracy na baterii. Ja rozumiem, że to tylko 13″, w dodatku płaskie, ale czemu ludzie chwalą, że maci trzymają długo na baterii? W porównaniu z Dellami, z którymi miałem do czynienia, mac wypada blado. Benchmarku nie robiłem, ale przewidywany czas pracy, który widzę, to między 3 a 5 godzin na baterii, przy zwykłym użytkowaniu. Czternastocalowy Dell o porównywalnych parametrach miał bardziej 6-8h.

Zamknięcie

Ostatnia wada – zamknięcie magnetyczne i brak możliwości sensownego umieszczenia zasłony na kamerkę. Są fajne nakładane silikonowe zaślepki na kamery, które rewelacyjnie sprawdzają się na tradycyjnych laptopach, ale niestety ich używanie na macu powoduje, że zamknięcie magnetyczne działa mało pewnie. Zasłonki w postaci naklejki są inwazyjne i też mają swoją grubość, a producent sam z siebie niczego nie zaoferował. Jeśli znacie sposób na zasłonięcie kamery – poproszę.

I tyle w kwestii ergonomii maca, jeśli chodzi o hardwar, póki co. Rzeczy oczywiste typu wszystko niewymienne, nierozbieralne i pointegrowane, o których piszą wszędzie pominąłem. Dla jasności, to co opisałem to nie są wielkie wady, po prostu sprzęt daleki jest od ideału. Najbardziej w praktyce doskwiera mi układ klawiatury. Jeśli ktoś korzysta tylko z maców, może się przestawić i przestać zwracać uwagę.

Gdybym jednak miał wybór i musiał korzystać z macOS, to wolałbym chyba hackintosha z hardware 14″ Della, ze względów czysto ergonomicznych. A gdybym najkrócej jak się da mógł opisać zmiany, dzięki którym MacBook Pro byłby IMO lepszy to: ekran 14″, matowy, miękka klawiatura o większym skoku, 3-4 milimetry grubości więcej i dłuższy czas pracy na baterii.

Klawisze regulujące jasność Linux – rozwiązanie problemu.

Jakiś czas temu pisałem o laptopie Fujitsu-Siemens Esprimo V6515, którego opisywałem prawie dwa lata temu. Okazało się, że da się uruchomić należycie działającą regulację jasności. I prawdopodobnie dało się już wtedy, ale sposób jest mocno nieoczywisty. Ponieważ znalezienie rozwiązania zajęło mi dłuższą chwilę, obejmowało zabawy z debugiem ACPI itp. frajdy (zanim zadałem właściwe pytanie do wyszukiwarki), to zamieszczam.

Ogólnie problem był taki, że wciśnięcie klawisza brightness up powodowało wysłanie zarówno zdarzenia ACPI brightness up, jak i – natychmiast po nim brightness down. Przy czym sam brightness down działał normalnie. Rozwiązanie (warto wypróbować, jeśli ktoś ma problem z działaniem klawiszy do zwiększania jasności w laptopie) to dodanie opcji brightness_switch_enabled=0 do modułu kernela video. Najprościej trwale:

echo "options video brightness_switch_enabled=0" > /etc/modprobe.d/video.conf

Źródło: Brightness up/down key sensibility.

Fujitsu Siemens Esprimo V6515

Staremu laptopowi (Asus A6U) się umarło, więc wymieniłem mojej miłej notebooka. Stanęło na tanim, tytułowym FS Esprimo V6515. Poniżej szybkie wrażenia z krótkiego użytkowania sprzętu i instalacji Debiana w wersji Lenny.

Fujitsu Siemens Esprimo V6515

Źródło: http://gdgt.com/fujitsu-siemens/esprimo/mobile/v6515/

Może Asusowi nie zmarło się tak całkiem, ale praca była niemożliwa – twierdził, że się przegrzewa i się wyłączał. Losowo. Szybka poprawa chłodzenia nie pomogła (a raczej pomogła na chwilę), poza tym sprzęt średnio nowy i średnio rozwijalny (Sempron 3000+, 512 MB RAM, dysk IDE), więc stanęło na tym, że szybciej i pewniej zmienić, niż naprawiać (czym i tak pewnie się zajmę), bo może płyta walnięta, czujnik jakiś czy procesor, a nie po prostu chłodzenie. Pojawił się więc nowy, względnie tani lapek.

Tytułowy FS Esprimo V6515, to: matowa matryca (to IMO plus) 15,4″, 2 GB RAM (1 GB + 1 GB dołożony), Nvidia 8200M, procesor Intel Pentium Dual Core T3400 (2,16 GHz), dysk 160 GB (5400 rpm), nagrywarka DVD. W porównaniu z poprzednikiem, na oko – demon szybkości. Z Windows Vista Basic w markecie już za 1350 zł brutto, czyli niedrogo, nawet porównując koszt modernizacji/naprawy poprzednika.

Pierwsze wrażenie – ogór. Nie ma nic, raptem 3 złącza USB, ethernet, wyjśnie na zewn. monitor, jakieś słuchawki i… tyle. Żadnej kamery, modemu, dodatkowych złącz, slotu na karty. Nic. Do tego tandetnie i delikatnie wyglądający plastik. Całość duża – gruby (wysoki), szeroki i głęboki. Wagę przemilczę. No cóż, low end… Ale że ma to być „przenośna stacjonarka”, a nie laptop, to w sumie jakość nie jest aż tak ważna, podobnie jak czas pracy na baterii.

Zadecydowała cena (chyba jedne z najtańszych laptopów w ogóle) i grafika z CUDA, którą mam zamiar kiedyś się pobawić bardziej. Krótko – do jakości można przywyknąć, a szybkość faktycznie jest OK (pamięć RAM współdzielona z grafiką). Sprzęt nie kupowany z myślą o Linuksie, bo nie będzie to podstawowy system na nim, ale na oko powinno działać, zresztą „jakoś to będzie”.

Na pierwszy ogień – zaraz po instalacji Windowsa – poszedł memtest – błędów nie było. Spróbowałem uruchomić Knoppiksa z USB i… pierwszy zawód. Nie zadziałał. Standardowe wyłączenie acpi itp. również nie pomogły.

Podejście drugie to LiveUSB Debiana Lenny w wersji 64 bit (DIY). Działa. I jest szybki. Bardzo szybki. Nie wiem, czy to kwestia 64 bit, czy samego sprzętu, czy uruchamiana z pendrive’a, ale KDE uruchamia się błyskawicznie. Szybka instalacja po kabelku ethernetowym (karta bezprzewodowa nie działa z liveCD) i… Lenny średnio się nadaje na desktop. Przynajmniej dla tej maszyny.

Przy standardowej instalacji (znaczy się Lenny postawiony debootstrapem, nie z użyciem instalatora) nie działały: wireless, klawisze specjalne (głośniej, ciszej, jaśniej, ciemniej) oraz… dźwięk. No dobrze, być może dźwięk działał, bo coś tam cichutko szumiało, tylko nie zauważyłem wyciszonego suwaczka od „speakers”. Działała akceleracja 3D (sterownik binarny Nvidii z dystrybucyjnego repozytorium) i karta ehernetowa, przy czym grafika zmieniała jasność na maksimum (a klawisze nie działały).

Jeśli chodzi o wireless, to lspci wskazało, że jest to Atheros AR242x 802.11abg, czyli całkiem zacna karta (nie spodziewałem się wsparcia dla 802.11a w takim low endzie). Szybkie sprawdzenie i… wiki Debiana stwierdza, że na kernelu z Lenny’ego ta karta nie zadziała (choć ogólnie powinna działać i to na sterowniku z jądra). No dobrze, i tak nie lubię dystrybucyjnych kerneli. Szybkie ściągnięcie waniliowego 2.6.32.6, ponieważ nie mam czasu, to nie bawię się w tuning, tylko biorę konfig z Lenny’ego, make oldconfig, make-kpkg –initrd kernel_image, reboot i… WiFi działa, ale – zgodnie z przewidywaniami – grafika nie bardzo.

Module assistant nie zrobi pakietu na podstawie sterownika z Lenny’ego, bo kernel za nowy. Nic to, zaczyna się backportowanie. Instalacja źródeł nvidia-glx i nvidia-kernel-source z repozytorium unstable (wersja 190.53-1), kompilacja, instalacja i… działa (przy okazji wrzuciłem mój ulubiony wicd dla WiFi, także backportowany). Dla odmiany, zamiast jasności na maksimum, jest na minimum. Wspominałem, że klawisze specjalne (nadal) nie działają? Za to działa:

echo "5" > /sys/class/backlight/acpi_video0/brightness

Ale da się pracować. 😉 Do tego szybkie zrobienie dynamicznej zmiany taktowania procesora (bez problemu).

Z podstawowych rzeczy został dźwięk. Stwierdziłem, że albo opcje do modułu potrzebne, albo nowsza alsa. Albo jedno i drugie. Alsa backportuje się bez problemu, trochę nt. opcji modułu (i – nie ukrywajmy – wielu innych rzeczy) znalazłem na opisie instalacji Lenny’ego dla V6505 (nieco inny sprzęt, ale wiele zbieżności). Po instalacji alsy odkrywam wyciszony suwak „speakers”. Nie wiem, czy go wcześniej nie zauważyłem, czy go nie było. W każdym razie po zwiększeniu głośności dźwięk działa.

Ostatecznie stanęło na tym, że klawisze specjalne nie działają, reszta działa (ww. strona sugeruje, że Ubuntu 9.10 obsługuje wszystko od kopa, więc jak komuś zależy na bezproblemowej instalacji Linuksa, to raczej tę dystrybucję polecam, choć jej nie testowałem).

Co do samego sprzętu, to uwagę zwraca także duży pobór prądu – powertop pokazuje, że zużywa dużo więcej prądu, niż HP Compaq 8430 sprzed 2,5 roku. Mówiąc dużo więcej, mam na myśli przynajmniej jakieś 30% (IIRC). Oba na podobnych ustawieniach – bez obciążenia (minimalne taktowanie), mało uruchomionych programów, włączone wifi, ekran o normalnej jasności. Natomiast jeśli chodzi o szybkość, to nie chodziło o bootowanie z pendrive’a – nadal jest bardzo szybki. Ikonki w splashu KDE robią pyk-pyk-pyk i system gotowy do działania. Bez żadnego tuningu.

Podsumowując – całkiem fajny sprzęt (IMO lepszy wybór, niż kupno typowego desktopa, jeśli ktoś nie ma jakichś wielkich wymagań dla np. grafiki), nawet obsługiwany przez Linuksa, choć Debian Lenny nie jest dla niego najszczęśliwszym pomysłem – wymaga rzeźby (a mimo to klawisze specjalne nadal nie działają). Przy czym należy mieć na względzie, że to nie mój sprzęt i raczej nie miałem czasu na wgryzanie się i zabawę.

Na potrzeby serwisu Linux on Laptops popełniłem opis instalacji Debiana Lenny na Fujitsu Siemens Esprimo V6515 (ang.) – może się komuś przyda. Więcej szczegółów dotyczących sprzętu, konfiguracji i instalacji pakietów – tamże. Ew. aktualizacje opisów uruchamiania także będą się znajdowały raczej tam, niż w tym miejscu.