Broadband?

Jak się mają możliwości oferowane przez oprogramowanie do parametrów łącz? Operatorzy kuszą megabitami 1 – 2 – 6 (to pisałem jakieś pół roku czy rok temu, teraz należy dodać 25-100 i w końcu nowość ostatnich dni czyli gigabit w Dialogu), a co tak naprawdę można zrobić z tymi łączami we współczesnym świecie?

Coraz popularniejsze stają się rozwiązania oferujące zdalny dostęp do zasobów w domu. Bierzemy laptopa/netbooka na wyjazd, przyjeżdżamy na miejsce (oczywiście posiadające dostęp do sieci, jakże by inaczej), chcemy posłuchać muzyki. Nie ma potrzeby zabierania ze sobą płyt CD, nie ma potrzeby taszczenia dysków twardych w kieszeniach, selekcji muzyki przed wyjazdem, żeby zmieściła się na niewielki dysk w netbooku czy jeszcze mniejszy w playerze, wystarczy podłączyć się do zdalnego zasobu w domu (rozwiązań jest wiele). Prawda?

Nieprawda. Albo, precyzyjniej, niekoniecznie prawda. Większość dostawców w ofercie 0,5-2 Mbps daje jedynie 256 kbps uploadu. Czyli jest szansa, że mp3 192 kbit jeszcze zadziałają, ale z czymkolwiek wyżej może być problem (z kolei jeśli ktoś ma NAS w domu i chce trzymać kolekcję w mp3, to raczej nie będzie jej ripował niżej niż do 256 kbit, zakładając, że w ogóle w mp3 – a nie np. flac – będzie trzymał). Owszem, można zwiększać cache, można stosować lepsze algorytmy kompresji, ale to są półśrodki – nadal nie ma bezpośredniego, na żywo, dostępu do zasobów zdalnych. I to przy założeniu, że nikt inny nie korzysta jednocześnie z zasobów na tej maszynie…

Można stosować obejścia w stylu Dropboksa, ale powraca temat konieczności wcześniejszej selekcji udostępnianych zasobów z powodu niewielkiej ilości miejsca.

Ostatecznie można postawić demona, który przekoduje flac/mp3 320 kbit na np. mp3 128 kbit tylko… po co? Po pierwsze, niekoniecznie będzie to proste do zrobienia na sprzęcie pod NAS, po drugie, nawet jeśli ktoś ma tam Linuksa (lub podobnie elastyczny system) to niekoniecznie sprzęt się wyrobi. No i strata jakości i rzeźba trochę, jakby nie patrzeć (TBH nie kojarzę gotowca, pewnie sam użyłbym – jak zwykle – mpd lokalnie + sshfs via fuse do podmontowania zdalnych zasobów w takiej sytuacji).

Ale nie tylko muzyką człowiek żyje. Dodajmy do tego choćby inne ficzery z Opery Unite i robi się całkiem niewesoło. Jednoczesne odsłuchiwanie muzyki i przeglądnie zdjęć? Hostowanie stronek na domowym WWW? Nie przejdzie. Nie na uploadzie 256 czy 512 kbps, a taki jest biedny standard u większości operatorów.

Potem jest niewiele lepiej. Owszem, przy abonamentach rzędu 25 Mbps upload rośnie, ale nadal w sposób daleki do proporcjonalnego w stosunku do downloadu. Co oznacza, że np. wysłanie zdjęć czy maila na łączu 2-4 Mbps (pewnie 512 kbps upload) i 25 Mbps upload (1-2 Mbps) będzie tylko dwa razy wolniejsze.

Do czego zmierzam? Do tego, że wszyscy pomijają parametr uploadu w ofercie. Gdzieś jakoś idzie się do tego dostać, ale większość operatorów nie zamieszcza tej informacji w widocznym miejscu. W końcu co innego powiedzieć „łącze 2 Mbit”, a co innego „łącze 2 Mbit/256 kbit”. Także UKE w porównaniu ofert BSA (sorry za niebezpośredni link, ale na stronie UKE ciężko go odnaleźć) całkowicie pomija upload. A tymczasem w praktyce 2 Mbit/256 kbit wcale niekoniecznie musi być lepsze od 1,5 Mbit/512 kbit. Osobiście wolałbym to drugie łącze.

Oczywiście, jeśli ktoś tylko pobiera pliki i z rzadka wyśle małego emaila, to szybszy upload jest mu generalnie niepotrzebny. Natomiast wszędzie tam, gdzie wchodzi udostępnianie zasobów na zewnątrz, staje się on krytyczny. Ciekawe kiedy prędkość łącza zaczniemy mierzyć prędkością uploadu…

Jak Dialog z 1 Gbit ściemniał.

Niespecjalnie mnie interesuje cześć ofertowa dostępu Internetu, ale zapowiedziany 1 Gbps Dialogu robił wrażenie, szczególnie, że tylko 59 zł chcieli. Spodziewałem się sporej ilości ograniczeń w umowie, bo nie ma co ukrywać, przy takich cenach to może się opłacać wynająć mieszkanie i zrobić w nim małą serwerownię (ot, choćby lokalne mirrory Linuksów ;-)). SLA oczywiście będzie żadne, ale dla usług typu proxy, mirror, węzeł Tora czy seed P2P – spokojnie wystarczy.

Cierpliwie czekałem więc na 1 września i pełną ofertę. Doczekałem się, strona promocji ruszyła (dawniej link do http://jedengiga.pl/ – obecnie 404). I wszystko wygląda to na typowy chłyt marketingowy. Na stronie brakuje miejsca, w którym w prosty, niezobowiązujący sposób można sprawdzić, czy ma się szansę na bycie objętym promocją. Ci, którzy będą chcieli sprawdzić, czy mają możliwość załapania się na promocję muszą podać telefon, email i obowiązkowo wyrazić zgodę na otrzymywanie informacji marketingowych od Dialogu. Czyli typowe zdobądź dane dla marketingu po taniości.

Jeśli chodzi o samą ofertę (bo do regulaminu można się dokopać (było – obecnie 404) na stronie dla testujących usługę), to – jak sama nazwa wskazuje – ma charakter testowy, użytkownik musi mieć standardową umowę oraz wypełniać ankiety. Najciekawsza jest kwestia prędkości – wg w.w. umowy w rzeczywistości to żaden gigabit, tylko 1 Gbps/1 Mbps (tak, tak, upload jakiś tysiąc razy mniejszy) [1]. IIRC, TPSA zwiększyła kiedyś upload z 256 kbit dla Neostrady 6 Mbit, bo trudno było osiągnąć w praktyce pełną prędkość łącza. Mam wrażenie, że przy takim ratio nawet w warunkach laboratoryjnych uzyskanie 1 Gbps będzie trudne do osiągnięcia. Sprawdźmy…

Proste sprawdzenie: odpalam pobieranie wgetem pliku. Włączam jnettop, do sprawdzenia, ile generuje ruchu. Wynik? Około 350kBps download i 8-10kBps upload do tego hosta (tak, tak ACK i te sprawy). Oczywiście w bajtach, nie bitach (kto potrzebuje, przemnoży przez 8), ale chodzi o ratio. Jakieś 1:43 do 1:35, nie 1:1000 jak we wspomnianej promocji.

Dla pewności, czy nie ma zmian przy większym prędkościach, sprawdziłem na obrazie iso DVD i szybszym łączu. Dla 13 MBps downloadu jest ok. 0,2 MBps uploadu, dla 34 MBps jest 0,4 MBps. Powiedzmy, mocno naciągając, że dążymy do ratio 1:100 (przy czym 0,4MBps upload to jakieś 3,2 Mbit, dawno przekroczona granica ustawiona w Dialogu). Czyli w Dialogu przy pobieraniu pojedynczego pliku iso wgetem klient może realnie zobaczy 100 Mbit. O ile nie będzie nic wysyłał w tym czasie (żadnych komunikatorów, żadnych P2P w tle). Tylko 100 Mbit to w ofercie jest już od dawna, żadna rewolucja…

PS. Chciałbym zobaczyć speedtesty (mimo, że nie do końca speedtestom wierzę) od użytkowników promocyjnego gigabita z Dialogu.

[1] Jeśli wierzyć wskazanemu w linku regulaminowi, bo w nim:

1Gbps/1Mbsp jak wół.

Internet w komórce – jak zmniejszyć transfer.

Na urlopie byłem – z premedytacją – odcięty od sieci. Kontemplacja szumu wiatru i fal to Dobra Rzecz, ale co za dużo, to i świnia nie zje, więc w pewnym momencie zapragnąłem sprawdzić, co się na świecie dzieje. Tradycyjne gazety, które były pod ręką, to niezupełnie było to, o co mi chodziło, więc postanowiłem nadrobić trochę zaległości, oraz dopracować sposób korzystania z internetu w komórce.

Wszystko będę opisywał na podstawie nienajnowszego, ale IMO nadal funkcjonalnego (kategoria „po pierwsze ma dzwonić”, nie „all in one” ) telefonu komórkowego Nokia 3110c (o, równe 2 lata temu już opisywałem, jak ten czas leci…) – rozmiar ekranu to tylko 128×160 pikseli, 1,8 cala oraz Opery mini w wersji 5 z włączonym mobile view (nic lepszego do przeglądania stron na komórce póki co nie znalazłem i nie zanosi się, żeby w najbliższym czasie coś miało dorównać Operze mini). Co prawda, jak pisałem, niby mój telefon nie wspiera oficjalnie wersji 5, ale jak pisałem, działa (także wersja stabilna), i to działa dobrze. Na bardziej współczesnych telefonach z większym wyświetlaczem może się to nieco różnić i choć raczej nie drastycznie, to wypada zaznaczyć te warunki.

Do przeglądania stron WWW przez komórkę przy niewielkim zużyciu transferu Opera mini 5.0 świetnie się nadaje dzięki kompresującemu proxy – strona najpierw trafia na serwery opery, tam jest dostosowywana, kompresowana i dopiero wysyłana na telefon, dzięki czemu zużywa znacznie mniej transferu.

Domyślne ustawienia Opery mini są dobre, ale przy większej ilości przeglądanych stron kilobajty nieubłaganie lecą. Czy można jeszcze jakoś zmniejszyć zużycie transferu? Wydaje mi się, że tak. Grafika zużywa stosunkowo dużo transferu, a czy jest tak naprawdę potrzebna? Szczególnie taka w niskiej jakości i na małym ekranie, gdzie TBH niespecjalnie cokolwiek widać? W sytuacji, gdy koncentrujemy się na informacji zawartej w tekście? Jasne, co innego, gdy ktoś robi zakupy w internecie, czy przegląda np. takie blogi, na jakich zdjęcia są istotne (ale get real, wariant z obrazkami w niskiej jakości, na małym ekranie też wtedy nie bardzo wchodzi w takim wypadku w grę). No to można wyłączyć ładowanie obrazków w ogóle…

Pewnie mi było łatwiej, bo lubię typowo tekstowe narzędzia, ale IMO nawet użytkownik, który na co dzień używa grafiki w aplikacjach na komputerze niespecjalnie odczuje w komforcie użytkowania brak grafik na telefonie (zakładam, że przywykł do wyglądu stron w komórce w ogóle – „lekko” się to jednak różni, przynajmniej z włączonym mobile view i na tak małym ekranie), bo Opera ładnie zaznacza, gdzie była grafika na stronie (z uwzględnieniem jej rozmiaru) i pokaże podpis (o ile webmajster ustawił). Przyznam, że całkiem zacnie to wygląda, więc chociaż nie robiłem dokładnych pomiarów zmniejszenia pasma („na oko” – warto), to uważam, że i tak warto spróbować wyłączyć także ładowanie grafiki w Operze mini, nawet, jeśli komuś niespecjalnie zależy na zmniejszeniu transferu danych.

Jedyny tak naprawdę zauważony minus to brak wyświetlania captchy na blogach, ale kto pisze komentarze z klawiatury innej niż pełnowymiarowe qwerty?