Tag: mastodon

Opublikowane w

Mastodon backup

Kolejna w stosunkowo krótkim czasie, ale dość długa awaria jednego z liczniejszych serwerów Mastodon w Polsce, pol.social, dała okazję do bliższego przyjrzenia się możliwościom backupu. Okazało się, że ludzie się przenoszą na inne serwery i… nie jest to takie proste, szczególnie, gdy dotychczasowy serwer nie działa.

W normalnych warunkach migracja na Mastodonie polega na wskazaniu nowego miejsca, gdzie ma znaleźć się konto. Przenoszeni są m.in. obserwowani, obserwujący, ale treści (tooty, czyli dopowiednik postów) zostają na starym serwerze. Nie ma możliwości przeniesienia treści na nowy serwer, przynajmniej oficjalnej. Zresztą byłoby to trudne, bo wszystkie istniejące odnośniki do niej, wątki, i tak przestaną działać. Kwestia niezbyt szczęśliwego projektu protokołu.

Istnieje nieoficjalne rozwiązanie slurp, które zostało zaprojektowane do działania z GoToSocial. Jeden serwerów ActivityPub, raczej pomyślany o małych, samodzielnie utrzymywanych instancjach. Polega na umieszczeniu starych tootów na serwerze z oryginalnymi datami. Wątki i odnośniki nadal przestają działać, jeśli serwer na którym były umieszczane zostanie wyłączony. Jednak można mieć przynajmniej swoje wpisy w formie „ciągłej”, razem z nowymi, które będą już pełnoprawne. Nie jest to rozwiązanie idealne, ale lepsze, niż nic.

Mastodon pozwala na wykonanie pełnej kopii, eksportu danych, raz na siedem dni:

You can request an archive of your posts and uploaded media. The exported data will be in the ActivityPub format, readable by any compliant software. You can request an archive every 7 days.

Niezależnie od tego, można – czy może bardziej: trzeba – pobierać formacie CSV dodatkowe ustawienia swojego profilu, np. obserwowanych, banowanych, bookmarki czy blokowane domeny. Trzeba, bo tych danych nie ma w tworzonym archiwum. A szkoda.

Zrobiłem prosty skrypt, który – nie wymagając logowania w przypadku publicznej widoczności – wyświetla obserwowanych. Wg mnie to najważniejsza, najtrudniej odtwarzalna informacja, poza samą treścią. Można go użyć np. w trakcie robienia backupu danych, jako jednego z elementów wykonywanych przez skrypty do backupu.

Włączyłem tworzenie archiwum i… po 20 minutach nadal wyświetlał informację, że tworzy archiwum. Przynajmniej tak pokazywała strona, bo po odświeżeniu strony jednak pojawił się gotowy do pobrania plik. Zapewne był już wcześniej, tylko błąd w Mastodon powoduje, że nie ma informacji o zakończeniu tworzenia.

Sam plik zawiera kilka plików JSON oraz drzewo katalogów z grafikami. W samych grafikach trudno się zorientować – tytuły plików i struktura katalogów nie są w formacie czytelnym dla człowieka.

Fun fact: archiwum pobrałem głównie po to, żeby łatwo móc przeszukiwać treść swoich postów. Wyszukiwarka na Mastodonie jest i niby działa, ale jednak wygodniej mi korzystać z grep w wierszu poleceń.

Opublikowane w

Social, czyli gra Elona

Kolejna „awaria” Twittera. Lub też skutek niefrasobliwego zarządzania, zależy jak spojrzeć. Co tym razem? Ludzie się skarżą, że nie mogą czytać postów. Dlaczego? Bo wprowadzono zmiany…

Główne zmiany to limit przeglądanych tweetów, w pierwszej wersji wynoszący 600 dla kont niezweryfikowanych. Czytaj: kont darmowych. Jeszcze mniej dla kont świeżych. Płacący dostają dziesięć razy więcej. Nie jest to jednak jedyna zmiana. Aktualnie nie można przeglądać wpisów na Twitterze, jeśli nie jest się zalogowanym. Oficjalny powód zmian? Scrapowanie treści. Znaczy czytanie. Ktoś umieścił coś w sieci, inni czytają, a właścicielowi platformy się to nie podoba.

Przypuszczam, że gdyby czytający płacili, problemu by nie było i właścicielowi by się podobało. Wydaje mi się bowiem, że Twitter dla Elona to taka zabawka, która służy do zabawy w grę „ile pieniędzy można wycisnąć z platformy”. I zupełnie nie mają znaczenia inne aspekty, typu wolność słowa, użyteczność platformy, czy liczba użytkowników.

Oczywiście zaczęło się wieszczenie „trzeciego końca Twittera”. Ludzie komentują kolejny wzrost rejestracji kont na Mastodonie. Przypuszczam, że sprawa za moment rozejdzie się po kościach. Elon pokręci gałeczką, z 600 zrobi się 1000, albo i trochę więcej. Jak poprzednio, część użytkowników odejdzie, część uzna, że warto zapłacić.

Uważam, że na Twitterze zmierzamy wprost, szybciej lub wolniej, do modelu z regularnym paywallem. Model znany i w Polsce choćby w wykonaniu Agory. Jakieś szczątkowe dostępy za darmo, a jak chcesz czytać, to płać. Jedyna różnica jest taka, że Agora płaci autorom, a na Twitterze ludzie będą płacili za dostęp do treści tworzonych przez znajomych. Niemożliwe? Nic podobnego, przecież to nie rewolucja, tylko klasyczne gotowanie żaby.

Powiedzmy sobie wprost, Mastodon jest w tym równaniu pomijalny. Liczba zarejestrowanych kont to 10 mln na koniec marca, obecnie ok. 13 mln. Zarejestrowanych, nie aktywnych. Zresztą, miałem o tym notkę. Dla porównania, Twitter to jakieś 400 mln, z czego połowa korzysta codziennie. Przypuszczam, że dodatkowy milion czy dwa założonych kont na Mastodonie jest zupełnie pomijalny. Zwłaszcza, jeśli po zmianach wzrośnie nieco ilość zweryfikowanych kont na Twitterze, a użytkownicy nie przeniosą się, usuwając konta na Twitterze, tylko założą obok.

Zresztą Mastodon ma swoje problemy. Jeden to UX, drugi to… brak wsparcia dla fediwersum u „dużych”. Pamiętacie jak na początku Tumblr zapowiadał, że zaraz wprowadzi wsparcie dla fediwersum? „Zaraz” trwa już osiem miesięcy, a temat ucichł. Spiskowa teoria mówi, że Automattic, czyli właściciel WordPress.com i Tumblr wcale nie przejął wtyczki activypub po to, by ją rozwijać, a tylko po to, by kontrolować, żeby się nie rozwinęła. Bo wolne, zintegrowane ze sobą social media ktoś mógł uznać za zagrożenie dla ww. platform blogowych. Zresztą pewnie słusznie.

Na koniec cebulowa porada dla użytkowników Twittera. Jeśli korzystacie z tego portalu w przeglądarce, to okazuje się, że wtyczka uBlock origin nie tylko blokuje reklamy na Twitterze, ale też pozwala obejść limity. Nie liczyłem oczywiście czytanych tweetów, ale wczoraj korzystałem dość intensywnie i żadnych blokad nie zauważyłem. Przez moment mignął mi komunikat o limicie, ale ledwo go zauważyłem, bo zniknął i posty się wczytały.

Opublikowane w

Mastodon ma 10 mln użytkowników – so what?

Niedawno świat obiegła wiadomość, że Mastodon ma 10 mln użytkowników. Jest to świetna okazja do wpisu, tym bardziej, że pojawił się wątek na ten temat, w którym zabrałem głos.

Na wstępie garść niefajnych faktów. Trzeba jasno powiedzieć, że nie chodzi o 10 mln ludzi korzystających z tej platformy, a 10 mln kont. To niezupełnie to samo, szczególnie, że i ludzie migrowali między serwerami, zakładając na każdym z nich konto, i niektórzy mają więcej niż jedno konto. Np. „zawodowe” na jednym serwerze, a prywatne na innym. Kolejna sprawa, to chodzi wyłącznie o konta zarejestrowane, nie aktywnie używane. Tych ostatnich jest wielokrotnie mniej.

Niemniej jest jakiś wzrost, jest okrągła liczba, zatem i okazja do dyskusji „dlaczego Mastodon nie zyskuje szerszej popularności?” i „czemu nie można zatrzymać użytkowników”. Pojawiły się stwierdzenia, że tutoriale za słabe itp. I to jest moim zdaniem punkt zero – jeśli potrzebna jest instrukcja obsługi, tutoriale itp., to coś jest nie tak z projektem systemu. Jasne, w każdym serwisie mogą być jakieś trudniejsze w użyciu czy schowane funkcje, ale nie powinny one dotyczyć podstawowej obsługi. Ta powinna być prosta i intuicyjna.

Tymczasem Mastodon jest moim zdaniem… może nie trudny, ale nieoczywisty. A na pewno trudniejszy, niż system scentralizowany, bo decentralizacja nie jest przed użytkownikiem ukryta. Przykład: jestem zalogowany do swojej instancji. W innym oknie znajduję osobę z innej instancji, którą chcę obserwować (follow). Powiedzmy, że wszedłem tam ze strony domowej tej osoby. Klikam follow i… Zonk. Dostaję komunikat, żebym się zalogował. Albo przeszedł na swoją instancję i tam zaobserwował.

Pamiętacie jak śmialiście się z Windows, że trzeba wcisnąć start, żeby zamknąć system? Mastodon ma podobnie! Jest bowiem pole wyszukiwania, które nie tylko do wyszukiwania służy. Trzeba go użyć do zaobserwowania konta z innej instancji. Wklejając URL. Co prawda jest napisane, że to search or paste URL, ale czy to jest intuicyjne?

Czy mogłoby być lepiej? Pewnie tak, bo skoro jest federacja, to może dałoby się jakoś wymienić informację o tym, gdzie użytkownik jest zalogowany. No ale to nie jest trywialne – bo – w uproszczeniu – przeglądarki dbają o separację danych między domenami. No i nie chodzi o dwie czy trzy domeny, tylko o dużą, dynamicznie zmieniającą się ich liczbę. Ale gdyby się udało, to można by po wejściu na dowolny link i kliknięciu follow dostać tylko wybór, którym kontem chce się wykonać operację. Jeśli ktoś szuka więcej przykładów na nieintuicyjne rozwiązania, to są w moim pierwszym wpisie o Mastodonie.

Dlatego uważam, że o ile bardziej techniczni czy bardzie dociekliwi sobie poradzą, to w obecnym kształcie na szerszą, masową popularność nie ma co w najbliższym czasie liczyć. Po prostu typowy użytkownik nie ma potrzeby używania rozwiązania rozproszonego. Fajnie, że jest alternatywa dla mainstreamu ale po co z niej korzystać, skoro nie trzeba? Natomiast w niektórych kręgach Mastodon przyjął się całkiem dobrze już teraz. I tak już zapewne zostanie.

Cała sytuacja Trochę mi to przypomina sytuację z Linuksem i Windowsem sprzed lat. Linux – wiele zalet i „wystarczy trochę poczytać”, bo „mamy dobrą dokumentację”. W Windows użytkownicy nie musieli czytać, wystarczyło klikać. W efekcie nadal czekamy na rok Linuksa na desktopie.