Kluby

Zainspirowany aktywnościami na czytanych blogach, zapisałem się ostatnio do klubów. Kluby są dwa: 512 KB oraz 250 KB. Pierwszy dotyczy rozmiaru strony nieskompresowanej, drugi – moim zdaniem istotniejszy – skompresowanej. Znaczy wykonana została optymalizacja WordPress.

Niby nic nowego, bo o optymalizacji strony i poprawnym działaniu na urządzeniach moblilnych pisałem już dawno. Jednak z WordPressa o rozmiarze nieskompresowanym mniejszym niż 512 KB jestem zadowolony. Tym bardziej, że chodzi o wersję z dodatkowymi statystykami Matomo. Okazuje się, że nie potrzeba żadnej magii, by osiągnąć taki wynik. Nawet motyw jest jeden z domyślnych.

Tak, to tylko główna. Poszczególne wpisy są nieco większe. Tak, nie mam obrazków we wpisach. Z obrazkami na głównej byłoby więcej. Z drugiej strony mógłbym zmniejszyć liczbę wpisów. Ale nie o to chodzi, przynajmniej mi. Nie musi być jak najmniej, ważne, by zwrócić uwagę na rozmiar przy zachowaniu wyglądu i funkcjonalności. Czyli żeby nie było bloatu.

Jeśli komuś naprawdę zależy na minimalizacji, to jedynym sensownym kierunkiem wydaje mi się strona statyczna. Statycznych generatorów stron/blogów jest wiele. Podzielone językami i licencjami, czyli dla każdego coś miłego. Do tego lekki motyw i wyniki są nieporównywalnie lepsze. Co można zobaczyć na przykładzie Wattmeter (geneza). Niestety, funkcjonalność jakby nie ta. Przede wszystkim brakuje sensownej możliwości spięcia komentarzy.

Swoją drogą fajnie widać, jak na przestrzeni lat zmieniają się narzędzia do badania optymalizacji strony. Kiedyś korzystałem z surowo wyglądającego webpagetest.org, teraz rządzi znacznie ładniejszy GTmetrix.

Puchną także same strony. Strona główna starego bloga (Jogger.pl) to 27 requestów, 227 KB skompresowane, 674 KB nieskompresowane. Jednak od obu tych wartości należałoby odjąć odpowiednio 152 KB oraz 461 KB związane z reklamami i widgetem wyszukiwarki Google. Czyli zostałoby 75 KB oraz 213 KB, przed jakąkolwiek optymalizacją. Ten blog ma 11 requestów i odpowiednio 102 KB i 334 KB, ale już po optymalizacji. Czyli jakąś połowę więcej.

Optymalizacja WordPress

Do odchudzania strony głównej, czyli optymalizacji WordPressa korzystałem z wtyczki Asset CleanUp. Więcej o polecanych/używanych wtyczkach WordPress pisałem pisałem tu, więc aktualizuję.

Gdyby ktoś chciał powalczyć samodzielnie to poniżej instrukcja, albo raczej krótkie wskazówki na temat tego, co ustawiłem w tej wtyczce. Nie jest to komplet zmian optymalizacyjnych, część rzeczy mogę robić w innych wtyczkach lub samym serwerze WWW. Czyli klasyczne YMMV, a każda zmiana wymaga testów.

  • Optimize CSS – wszystkie opcje włączone. Defer, minimize, cache.
  • Optimize JavaScript – nie dotykany.
  • HTML Source CleanUp – usunięte kilka tagów. Nie podaję które, bo mocno zależy od konfiguracji.
  • Google Fonts – włączone Remove Google Fonts. Widać różnicę w wyglądzie, ale na testach wyszło mi, że jest tylko odrobinę gorzej. Różnica w rozmiarze – znaczna.
  • CSS & JS Manager – ze strony głównej (i tylko z niej!) usunąłem ładowanie plugina Subscribe to Comments Reloaded. Jest potrzebny tylko na stronach wpisów. Podobny los spotkał tam jquery-core oraz jquery-migrate.

Delegalizacja noży

Czy noże są legalne? Odpowiedź jest nieoczywista, w przypadku noży fizycznych i różni się mocno między państwami. Wygląda na to, że delegalizacja noży to etap do którego dotarła nasza cywilizacja. Przynajmniej w przypadku oprogramowania. Noże są metaforą, chodzi o narzędzia w postaci oprogramowania.

Tym razem wirtualnym nożem został program youtube-dl. W całej sprawie chodzi o zamknięcie jego repozytorium na GitHubie po otrzymaniu niedawnego żądania usunięcia na podstawie DMCA. Polecam lekturę, mi uzasadnienie wydaje się ciekawe – oprogramowanie służy do omijania zabezpieczeń i robienia nieautoryzowanych kopii. I rzekomo posłużyło do zrobienia nieautoryzowanych kopii artystów zrzeszonych w RIAA. W to ostatnie akurat jestem skłonny uwierzyć.

Zastanawiam się jednak nad pierwszą częścią. Pobranie z YouTube jest możliwe przy pomocy wielu narzędzi. Potrafi to każda przeglądarka internetowa. Kopię można zrobić smartfonem. O masie oprogramowania dedykowanego do odtwarzania multimediów, w tym z YouTube nie wspominam. Poza tym, w grę wchodzi dowolne oprogramowanie do rejestracji obrazu, nagrywania dźwięku czy nagrywania pulpitu. Tak wiele noży do zdelegalizowania…

Zresztą, celem umieszczania materiałów na YouTube jest udostępnianie ich publicznie. Szczególnie jeśli nie są ustawione ograniczenia widoczności, czyli materiał jest publiczny. A może znowu chodzi o reklamy i ich omijanie? Bo przecież narzędzie, czyli nóż może służyć do różnych celów. Na przykład do krojenia chleba. W przypadku youtube-dl mogę zrobić kopię własnych materiałów, które umieściłem na YouTube. Albo pobrać na dysk – legalnie w świetle polskiego prawa – materiały do ich odtwarzania bez zużywania transferu przez komórkę.

Sprawa jest głośna i zastanawiam się, jak się skończy ta próba delegalizacji noży. Czy usunięcie miało charakter automatyczny i zostanie wkrótce przywrócone? Całość jest ciekawa tym bardziej, że w grę chodzi GitHub jako miejsce do rozwijania oprogramowania. Jeśli usunięcie repozytorium zostanie utrzymane, to mogą być tu spore ruchy – ludzie mogą zacząć migrować na inne platformy. Smaczku sprawie dodaje fakt, że właścicielem GitHuba jest Microsoft, a YouTube Google.

UPDATE Program nadal można pobrać ze strony projektu, jest też dostępny w repozytoriach dystrybucji Linuksa.

UPDATE 2: O sprawie zdjęcia youtube-dl z GitHuba w kontekście legalnych zastosowań pisało EFF. Jest też artykuł w serwisie Torrentfreaks o odpowiedzi w postaci zamieszczania mp3. Oraz poruszona kwestia przeglądarek. Polecam.

UPDATE 3: Pojawił się ciekawy wpis na blogu pierwotnego autora youtube-dl w którym pisze o genezie projektu i realiach. Zachęcam do lektury.

UPDATE 4: Trwało to dłuższą chwilę, ale wygląda, że repo youtube-dl powróciło. Decyzja do przeczytania tutaj. Dłuższe uzasadnienie stanowiska GitHub. I zamierzają zmienić proces obsługi DMCA na bardziej przyjazny developerom.

Tąpnięcie

W pierwszej chwili myślałem, że posypały mi się statystyki. Nie zaglądam do nich często, ale strona ze statystykami jest otwarta w którejś tam zakładce w przeglądarce. Pewnego dnia ujrzałem ilość wejść na blog w okolicach zera. Była jedna czy dwie wizyty parę godzin wcześniej i… to wszystko. Odświeżenie strony nie pomogło. Korzystam z Matomo (dawniej Piwik) na własnym serwerze. Zatem jakaś awaria systemu, bazy czy koniec miejsca na dysku mogły mieć dokładnie taki efekt.

Posprawdzałem, nawet coś poprawiłem (drobny warning dotyczący bazy) i… Bez zmian, a spadek wizyt dotyczył tylko podstawowego bloga, nie wszystkich stron. Spojrzałem w Google Webmaster Tools, a w zasadzie w Search Console, bo teraz tak to się chyba nazywa i… Sprawa się wyjaśniła:

Blog w Google Search Console

Widać duży spadek przeciętnej pozycji w wyszukiwarce (z ~20 na ~60), idealnie skorelowany ze spadkiem wyświetleń (z ~800 na ~200). Który to spadek przekłada się na trochę większy niż czterokrotny spadek wizyt. Myślałem, że chwilowe przeindeksowanie. Zwłaszcza, że 04.08 w zasadzie wróciło do normy, wraz z wizytami na blogu, ale jak widać jest to raczej trwała zmiana.

Zapytałem wiedzących czy jest jakaś większa zmiana w Google. Ano jest, nazwa kodowa Maverick. Chociaż raczej chodzi o zmianę z pierwszego sierpnia. W każdym razie w Matriksie coś zmieniają.

Taka ciekawostka i ładny przykład, żeby się nie przywiązywać do strony, jej miejsca w wyszukiwarce i ilości wejść, skoro monopol na kształtowanie widoczności ma Google. W Search Console jest opóźnienie, więc jeszcze tego nie widać, ale patrząc na statystyki wizyt w ostatnich dniach wygląda, że sytuacja wraca do normy. I w sumie dobrze, bo nie mam weny na grzebanie w SEO.

PS Wpis pisany na raty, ostatecznie wygląda, że wizyty wracają do normy. Ziew.