Porządki

Od jakiegoś czasu noszę się – niezbyt intensywnie, ale jednak – z zamiarem zmiany dostawcy internetu u rodziców, czyli rezygnacji ze starego, wolnego łącza ADSL, ale taniego w wartościach bezwzględnych, będącego zaszłością na rzecz czegoś nowego, szybszego i przede wszystkim tańszego. Bo 1 Mbps ssie coraz bardziej. Klasyczne radiówki-osiedlówki odpadały zawsze w przedbiegach. Prędkość OK, ale za dobrze znam realia, więc wiem, że ze stabilnością może być… różnie, a na prędkości aż tak mi nie zależy. Do tego dochodzi jednak konieczność montażu anteny i to, plus brak istotnych różnic w cenie przeważa szalę. Żeby był sens cokolwiek zmieniać, to cena musiałaby spaść do jakichś 25 zł/m-c.

Potem pojawił się internet od operatorów GSM. Początkowo drogi, ale ceny już spadły, transfery i opóźniania są niższe, niż na obecnym rozwiązaniu. Jedynym problemem, który pozostał, są pakiety ruchu. Na routerze mam odpalonych trochę własnych gratów (backupy, wykrywanie spamu na Blox itp. itd.), do tego dochodzi ruch generowany przez komputery. Z logów pppd wynika, że wysyłane dane to 50-100 MB/dobę, a pobierane to 500-1000 MB. Gdyby któryś operator dawał 30 czy 50 GB w pakiecie za grosze, to nie byłoby problemu, ale niczego takiego nie znalazłem (TBH nie szukałem jakoś intensywnie).

Zatem do tej pory głównym blokerem było ustalenie, co generuje transfer. O ile ustalenie, czy ruch powstał lokalnie, czy pochodzi z końcówek nie jest problemem (wystarczy sprawdzić liczniki na interfejsach), o tyle totalnie odbiłem się od możliwości ustalenia, które procesy generują ruch sieciowy w Linuksie. Tzn. problemu nie ma, jeśli są to działające cały czas demony, ale jeśli mamy – jak w tym przypadku – wiele skryptów uruchamianych z crona, w dodatku korzystających z zewnętrznych poleceń to jest… ciężko. Wyszło mi, że można albo zrobić wrapper, podpiąć go pod wszystkie skrypty i zliczać ruch przy wywołaniu, albo – jeśli uruchomione procesy działają dłużej – uruchamianie z crona skryptu, który sprawdzi dane dla aktualnie uruchomionych procesów w /proc. Tak czy inaczej, trochę za dużo pracy w stosunku do potencjalnego zysku, bo ostateczne i tak nie wszystkie skrypty chcę wynieść na obcą infrastrukturę.

Dziś siadłem, rzuciłem okiem w crona i odpowiedziałem sobie na zajebiście ważne pytanie: co jest tak naprawdę niezbędne? Zbieranie danych o Blox i spamie – z tego nic się nie urodzi. Backupy blogów – przeniesienie w inne miejsce jest trywialne. Więc nie będę zliczał ruchu, tylko wyłączę rzeczy, które raczej generują spory transfer, a które były kiedyś fajne i zajmujące, ale są już nieprzydatne i działają z rozpędu. Za tydzień zaś po prostu sprawdzę, ile jest wygenerowanego ruchu i jak to się ma do pakietów danych w GSM.

I tu pytanie do czytelników. Jakie rozwiązania (operatorzy, pakiety) do transmisji danych po GSM polecacie? Warunki brzegowe: cena oraz brak abonamentu (dokładniej: lojalki). Na razie na oku mam:

  • Aero2 z pakietami 30 GB za 30 zł (to na wypasie, starczyłoby i teraz, ale jak mówiłem, bez sensu zmiana cenowo) oraz 3 GB za 5 zł (brzmi bdb i jest spora szansa, że po porządkach dwa czy trzy takie wystarczą w zupełności)
  • Virgin Mobile z pakietami 3 GB za 15 zł oraz 10 GB za 25 zł (gdybym mieścił się w odpowiednio dwóch i jednym pakiecie). Niby drożej, ale jest szansa, że opędzę wszystko na kodach USSD plus dochodzi normalny numer głosowy, co może nie być głupie.

Porządki z telefonem

Nie przepadam za smartfonami do dzwonienia. Zdecydowanie lepiej w tej roli sprawdza się wg mnie dumbphone typu Nokia 3110c (z dostępem do netu od biedy, zresztą). No ale koniec końców trzeba było po parunastu latach zmigrować – tu operatorzy powinni się zastanowić nad tworzeniem grafów powiązań userów i co oznacza naprawdę przeniesienie danego numeru do innej sieci. W każdym razie wylądowałem w Virgin Mobile. Przy tej okazji ściągawka wybranych krótkich kodów w Virgin Mobile. Z fajnych rzeczy – mają pakiety Freemium, które nieźle nadają się do nawigacji samochodowej (300MB internetu) i pozwalają bez stresu sprawdzić w praktyce zasięg, jakość rozmów itp. Znaczy przynajmniej kiedyś, nie wiem jak to wygląda teraz, jak jest obowiązek rejestracji kart SIM…

W każdym razie największym wyzwaniem okazała się synchronizacja kontaktów. Coś miałem w starej Nokii na telefonie, większość na karcie SIM, poza tym nowy telefon też zdążył dorobić się osobnej bazy kontaktów. Wpadłem na pomysł sczytania wszystkiego na komputer (od razu backup by się zrobił…), przejrzenia, posortowania i wczytania na telefon. Na szczęście nie bawiłem się w sczytywanie z Nokii 3110c, choć kiedyś to opisywałem, tylko stwierdziłem, że zrobię eksport do pliku, następnie przełożę kartę SIM i zrobię kolejny eksport. Trochę z dmuchaniem na zimne, bo jeszcze musiałem skopiować kontakty z telefonu na kartę, a pewności nie miałem, czy telefon realizuje to przez złączenie, czy nadpisanie.

Przy okazji – nie wiem kto projektował eksport kontaktów na kartę w Androidzie, ale… skopał. Znacznie prościej wysłać mailem, niż zapisywać na kartę, bo eksport następuje – jak informuje telefon – do uroczo intuicyjnej lokalizacji /mnt/sdcard/System/PIM/PIM00001.vcf. Nielinuksiarzy pewnie wystraszy już pewnie /mnt, a po przełożeniu karty do komputera można się lekko naszukać. No bo po co zrobić ten eksport w głównym katalogu karty SD… U mnie skończyło się kolejnym eksportem, żeby doczytać komunikat o lokalizacji.

Okazało się, że kontakty zarówno na Nokii, jak i Androidzie są łączone, ale… powtarzające się kontakty tworzą duplikaty. Nawet jeśli są identyczne. Bardzo user friendly. W każdym razie zerknąłem na strukturę pliku z eksportem z Androida (vCard) i stwierdziłem, że szybciej będzie mi zrobić skrypt, który usunie duplikaty, niż szukać czegoś, co się tym zajmie. I tak powstał vCardUniq.

Skrypt robi tylko jedną rzecz – czyta ze STDIN vcardy, eliminuje identyczne (muszą być obecne i zgadzać się wszystkie dane, by były identyczne) i wypluwa na STDOUT wynik, który można wczytać do telefonu. Może się komuś przyda…

Obudź sobie Linuksa

Mało kto wie, ale komputer może się sam włączyć o zadanej godzinie. Zupełnie sam, bez pomocy zewnętrznych źródeł, magic packet i Wake-On-LAN. Wykorzystać można do tego rtcwake. Można to wykorzystać do oszczędzania energii (i zużycia sprzętu), a przy tym nie musieć włączać komputera ręcznie, nie czekać na jego uruchomienie, ogólnie – mieć wrażenie, że działa on cały czas.

W szczególności można zrobić z komputera budzik (włączy się o zadanej godzinie i np. odtworzy zadany utwór albo stację radiową) czy też do maszynki przyjmującej backupy (nie musi być włączona cały czas, wystarczy włączyć ją na czas transferu backupu i wyłączyć po ich przesłaniu). Automagiczne włączanie przydać się może także w firmie, gdzie Linux pełni rolę serwera NAS i wydruku – nic nie stoi na przeszkodzie, by wyłączał się po pracy (np. 18:00), a uruchamiał przed przyjściem pierwszych pracowników (np. 7:00).

Wszystko to można osiągnąć za pomocą programu rtcwake będącego częścią util-linux z odpowiednimi parametrami.

Na początek warto jednak pamiętać, że wyłączenie wyłączeniu nierówne. Program rtcwake obsługuje m.in. następujące tryby wyłączenia (wybierane przełącznikiem -m):

  • standby – stan ACPI S1. Minimalne oszczędności energii, błyskawiczny powrót do działającego systemu. Tryb domyślny.
  • mem – stan ACPI S3 (Suspend-to-RAM). Wyłączone jest wszystko, poza pamięcią RAM. Duże oszczędności energii, bardzo szybkie wybudzanie.
  • disk – ACPI state S4 (Suspend-to-disk). Wyłączenie wszystkiego, stan maszyny zapisywany jest na dysku. Stosunkowo wolne wybudzanie z uwagi na konieczność odczytu zawartości pamięci RAM z dysku.
  • off -ACPI state S5 (Poweroff). Wyłączenie systemu. Nie jest oficjalnie wspierane prze ACPI, ale zwykle działa.

Niestety, rtcwake posiada jedną poważną wadę – nie pozwala na podanie czasu wybudzenia w „ludzki” sposób. Można jedynie podać za ile sekund ma nastąpić wybudzenie albo czas w postaci Unix time. Mało wygodne. Oczywiście można to obejść przy pomocy skryptów (patrz linki).

Ja chwalę sobie tryb mem i używam często wieczorem, żeby rano mieć włączony komputer. Przy okazji często budzę się dźwiękiem włączanego komputera (nie, nie ustawiam muzyki). Skryptów nie używam, po prostu usypiam kompa na ten sam okres czasu, osiem godzin, przy pomocy polecenia:

rtcwake -s 28800 -m mem

Da się oczywiście zrobić więcej/lepiej ale… jakoś nie mam potrzeby.

Więcej o rtcwake AKA warto przeczytać:

  1. http://czytelnia.ubuntu.pl/index.php/2012/05/23/automatycznie-wybudzanie-z-hibernacji-budzik/ – dobry opis po polsku, dobry skrypt
  2. http://blog.loleksy.pl/2014/01/28/reuse-an-old-laptop-or-netbook-as-a-vps-backup-solution/ – skrypt do backupu z wykorzystaniem rtcwake