Odmładzanie szrotu komputerowego

Jest taki komputer, z którego korzystam w domu rodziców. Poleasingowy desktop, z monitorem CRT 17″, czyli zabytek. Służy do przeglądania WWW, jako terminal oraz jako dodatkowy storage na backupy zdjęć na starych, niewielkich dyskach 3,5″. Korzystam z niego sumarycznie tydzień, może dwa w roku. Kiedyś niewiele więcej. Wyposażony w Intel(R) Core(TM)2 Duo CPU E4600 @ 2.40GHz i 2 GB RAM, w zasadzie spełniał swoje zadanie.

Niestety, 2 GB RAM powodowały, że z niektórymi rzeczami nie dawał rady. I pół biedy, jeśli było to kilka zakładek WWW. Gorzej, że zaczął mieć problem z otwarciem co większych zdjęć z poczty. Korzystam z niego na tyle rzadko, że wymiana sprzętu nie miała sensu. Z drugiej strony wyprzedaję trochę starych podzespołów, więc wiem, jak niskie są ceny. Postanowiłem sprawdzić, czy da się dołożyć pamięci RAM.

Płyta główna

Okazało się, że płyta to DQ35JO i obsługuje wg dmidecode maksymalnie do 8 GB RAM DDR2. Co więcej, ma cztery sloty. Rozważałem dokupienie 2×2 GB, co pozwoliłoby rozbudować pamięć do 4 GB, a przy odrobinie szczęścia do 6 GB. Ceny do zakupu od ręki były nieadekwatne (ok. 40 zł za ww. konfigurację), ale temat nie był pilny. Trochę policytowałem i kupiłem 2×1 GB RAM za… 1 zł. Plus wysyłka.

Procesor

Trochę się rozochociłem, więc sprawdziłem, jakie jeszcze procesory obsługuje płyta. Znowu pozytywne zaskoczenie, bo można włożyć całkiem sporo modeli procesorów, w tym Core 2 Quad. Ceny tych ostatnich znowu były nieadekwatne, ale znalazłem dostępne od ręki Intel Core 2 Duo E8400 3.0 GHz za… 5 zł. Specyfikacja tutaj. Jak widać TDP bez zmian, taktowanie 25% większe, cache L2 trzy razy (sic!) większy. Grzech nie wymienić, znaczy, bo procesor szybszy. Oczywiście to sztuka dla sztuki, pewnie nie odczuję w praktyce różnicy, ale chodzi głównie of fun z grzebania w sprzęcie.

Zakupy

Szczęśliwie sprzedawca miał w ofercie pastę termoprzewodzącą na procesor. Zrobiło się całe 11 zł plus wysyłka, która niemal podwajała cenę. Jak szaleć to szaleć, z miejscem na dyskach też było słabo, więc dorzuciłem dysk 500 GB za 35 zł dzięki czemu wysyłka załapała się na Smart! Dysk się przyda, bo w maszynie był stary, mały dysk IDE oraz niewiele większy SATA. Istotniejsze dane tzn. backupy leżą sobie na softraid RAID1, pozostała część to system i śmieci. Jedyne o czym zapomniałem i musiałem dokupić później, już gdzie indziej, to przejściówka do zasilania dysku SATA za 7 zł z wysyłką.

Wymiana odbyła się błyskawicznie. Najpierw wymieniony RAM i sprawdzenie przy pomocy memtest86+, potem procesor. Cieszę się, że nie skusiłem się na mocniejszy procesor, bo radiator jest… taki sobie. Jakiś stockowy zapewne, mało metalu, nie wygląda na coś potrafiącego odprowadzać większą ilość ciepła.

Ekonomia

Oczywiście z ekonomicznego punktu widzenia sens jest żaden, bo chodziło o fun. Zamiast rozbudowywać stary sprzęt, pewnie bardziej opłaca się kupić gotowy, kompletny zestaw z 4 GB RAM i dyskiem. Sprawdziłem i używany stacjonarny komputer z Core 2 Quad można kupić już za 170 zł. A Core 2 Duo za 130 zł. I to biorąc tylko pod uwagę oferty od Super Sprzedawców.

Oczywiście kupując takiego szrota „do WWW” warto zwrócić uwagę na procesor i rozmiar dysku. Dopłacając symboliczne kwoty można kupić znacznie lepszy sprzęt. Do sporadycznego korzystania pobór prądu nie robi różnicy. Jeśli jednak komputer miałby być włączony codziennie, przez dłuższy czas, warto przeliczyć kalkulatorem, czy nie lepiej zainwestować w coś bardziej energooszczędnego.

Udostępnianie internetu z telefonu

Niedawno usłyszałem pytanie o setup dla abcc, które zawierało ciekawy element – jedno z dostępnych połączeń było przez USB[1]. Zaintrygowało mnie to, bo tak się złożyło, że zupełnie nie znałem tematu. Zawsze udostępniałem internet z Androida wykorzystując WiFi i tworząc access point. Nie byłem pewien jak takie połączenie w ogóle jest widoczne pod Linuksem.

Poczytałem, sprawdziłem i sprawa jest prosta. Aby udostępnić internet z telefonu z Androidem należy najpierw podłączyć kabel USB. Dopiero wtedy aktywna staje się opcja USB tethering. Po jej aktywacji na telefonie, w systemie powinno pojawić się urządzenie usb0. Traktujemy jak zwykłą przewodową kartę sieciową.

Takie proste, a nigdy nie korzystałem. Czy warto udostępniać połączenie z Androida po USB, zamiast po WiFi? Jedna zaleta jest oczywista – podczas udostępniania połączenia telefon zużywa więcej prądu. Podłączenie kablem do komputera zapewnia od razu ładowanie. Z kolei oczywista wada to mniejsza swoboda ruchów – kabel jest zawsze jakimś ograniczeniem.

Pora sprawdzić wydajność. Szybki zgrubny test, po prostu fast.com, w dodatku pojedynczy pomiar dla każdej konfiguracji.

Operator nr 1
42 Mbps download 10 Mbps upload, latency 32 ms unloaded, 462 ms loaded na WiFi 2,4 GHz
42 Mbps download 15 Mbps upload latency 30 ms unloaded, 420 ms loaded na USB

Operator nr 2 (IPv6)
78 Mbps download 11 Mbps upload, latency 30 ms unloaded 321 ms loaded na WiFi 5 GHz
71 Mbps download 14 Mbps upload, latency 28 ms unloaded 446 ms loaded na USB

Wielkich różnic jak widać nie ma. Wariancie optymistycznym, czyli nieobciążonym łączu na kablu zyskamy nieco na opóźnieniach sieciowych. Lepsze powinien też być upload. Czyli domyślnie warto podłączyć kabel USB. Nie są to jednak wielkie różnice, więc jeśli nie gramy w gry online albo nie zależy nam na prędkości uploadu, wygląda, że może decydować wygoda.

UPDATE I jeszcze dla porównania wyniki z mojej kablówki, nominalnie 60/10:
62 Mbps download 7 Mbps upload, latency 6 ms unloaded 50 ms loaded na WiFi 5 GHz

Oczywiście inny serwer, pomiar dzień później itd. Ale i tak widać, jak bardzo LTE dogoniło, albo wręcz przegoniło kablówkę opartą o miedź. Światłowód zapowiadany był dwa lata temu, ale nadal nic nie wskazuje, by miał się pojawić.

[1] Sprawa w toku, może zasłuży na osobny wpis jak skończę.

Bateria w laptopie

Jakoś tak zeszło ze znajomymi na rozmowę o komputerach. Dokładniej o laptopach wykupionych z pracy. No i mówię, że wszystko fajnie, ale bateria chyba będzie wymagała wymiany u mnie, bo nie trzyma jak dawniej. Oczywiście gdyby laptop był zbudowany jak kiedyś, zwyczajnie wymieniłbym ją i zapomniał o temacie. Jednak teraz zamiast osobnej baterii, którą można wpiąć z zewnątrz, są zabudowane, w środku laptopa. Czyli z prostego wypięcia starej i wpięcia nowej zrobiła się trochę bardziej skomplikowana operacja, co trochę zniechęca.

Tym bardziej, że bateria nadal trzyma tylko… krócej. W zasadzie określenie „trzyma krócej” to nadużycie, bo nie wiedziałem, ile naprawdę trzyma. Zauważyłem, że komunikat o niskim stanie naładowania pojawia się wcześniej. I miałem wrażenie, że nagle. Trochę sfera domysłów, ale po pierwsze raczej rzadko korzystam z tego sprzętu na baterii, a po drugie raczej nie śledzę wtedy stanu naładowania, bo robię coś innego.

Pomiar

W każdym razie rozmowa skłoniła mnie, żeby sprawę zbadać dokładniej. Żeby zobaczyć, ile trzyma bateria, popełniłem szybki skrypt:

#!/bin/bash
OUT='/home/rozie/battery.log'
while :
do
date >> $OUT
acpi >> $OUT
sleep 60
done

Po uruchomienu, co minutę w pliku dodawane są dwie linie. Data i stan baterii. Na przykład:

nie, 30 maj 2021, 19:49:52 CEST
Battery 0: Discharging, 95%, 09:06:51 remaining

Nie jest to idealna wersja do parsowania, ale widać co się działo i kiedy.

Odłączyłem laptopa od zasilania i czekałem. W sumie nie doczekałem się wyłączenia, bo usnąłem. No ale po to właśnie był log.

Okazało się, że laptop działał długo. Stwierdziłem, że do określenia wszystkie wystarczy tak naprawdę sam stan naładowania baterii. W końcu próbki są robione dokładnie co minutę, więc czas będzie znany.

Wynik

Przerzuciłem do CSV i zrobiłem wykres:

Wizualizacja raportowanej pojemności baterii w procentach

Jak widać potwierdziło się wszystko, co mi się wydawało. Bateria trzyma długo, bo prawie 6h. Co prawda to raczej okolice idle, ale nadal sporo, zwłaszcza jak na kilkuletni sprzęt. Widać też, że zgłaszana pojemność gwałtownie spada po ok. 3,5 h.

Czyli jest problem. Szukałem jak go rozwiązać i póki co wyczytałem tylko tyle, że system ma tu niewiele do powiedzenia. Na razie znalazłem taką radę. Rozładowałem do zera, choć miałem opory, bo coś mi się kojarzy, że to niezbyt zdrowe dla baterii. Chyba nie pomogło. Ewentualnie hibernacja coś tu ma do rzeczy.

Za to znalazłem lepsze narzędzie do pomiaru stanu baterii laptopa w czasie. Battery-stats, bo o nim mowa, jest ładnym rozwinięciem prostej idei z powyższego skryptu dostępnym w repozytoriach Debiana. Jest i porządny plik, czytelny dla człowieka, i skrypt w bashu, który z pomocą gnuplot generuje wykres.

Gdyby ktoś miał pomysł, jak sprawić, aby cały czas pokazywana była rzeczywista pojemność i pozostały czas pracy, chętnie przyjmę rady. Wymieniać nie będę. Nawet gdybym miał wyłączać laptopa po tych 3,5 h, to w zupełności mi to wystarcza.