Chmura Wyroczni

Niewiele brakowało, a lipiec byłby pierwszym od wielu miesięcy, jeśli nie w historii, miesiącem bez wpisu. Jakoś tak się złożyło, że było parę rzeczy, ale żadna nie wydała mi się godna wpisu.

Najważniejszym zagadnieniem jest rozpoczęcie prac związanych z migracją na nowy hosting (Oracle Cloud), o którym wspominałem we wpisie z początku roku. Jest to jednocześnie ostatnie z zaplanowanych postanowień. PUM jest już przepisany na Pythona i działa. Skrypt generujący stan rowerów na stacjach Nextbike, w zeszłym miesiącu przeniosłem na repo na GitHub.

Pozostał hosting. Moim wyborem jest Oracle Cloud. Ich free tier jest bardzo zachęcający, szczególnie jeśli chodzi o moje potrzeby. Ilość przestrzeni na dysku wręcz rozpieszcza – obecnie mieszczę się „ze wszystkim” na 1 VPS i 20 GB. Przynajmniej, jeśli chodzi o rzeczy „produkcyjne”. Nie ukrywam, że po pierwsze dopiero się uczę, po drugie nie jest to wszystko ani intuicyjne, ani dopracowane. Dobrze, że kiedyś miałem nieco więcej do czynienia z Openstack, bo filozofia podobna.

Napaliłem się na maszynki ARMowe i… szybko dostałem kubłem zimnej wody. Po pierwsze, w oficjalnych obrazach nie ma Debiana. Po drugie, w przypadku ARM nie ma możliwości cywilizowanej metody instalacji, przez dostarczenie swojego obrazu. Znalazłem co prawda tego typu wygibasy, które rozumiem, ale… nie działają od kopa. Przynajmniej nie dla najnowszego Ubuntu. Pewnie popróbuję jeszcze, ale wariant, że polegam na dostępności starego Ubuntu dla „produkcyjnych” gratów, średnio mi się uśmiecha.

Tak czy inaczej mam soft, który wymaga amd64, więc po prostu postawiłem maszynkę amd64. Tu również nie dają Debiana, ale istnieje ręczna, jednak dość cywilizowana metoda instalacji Debiana w Oracle Cloud. Trochę mniejsze zasoby, ale w zupełności wystarczają. Pierwsze kontenery już przeniosłem. Oczywiście zacząłem od strony zadniej, czyli od zabawek i rzeczy nieprodukcyjnych. Pozwoliło mi to złożyć „tymczasowego” VPSa. W przyszłym tygodniu pewnie będzie większa przerwa. Akurat blog nie jest skonteneryzowany, więc przywrócenie nie będzie po prostu wgraniem backupu kontenera.

Cloudflare bez CAPTCHA

Wszystko zaczęło się od tego wpisu na blogu. W skrócie: Cloudflare chce zlikwidować CAPTCHA i zastąpić ją kluczami U2F.

Pomysł wydaje się ciekawy, bo wady CAPTCHA są znane. Zupełnie zgadzam się z tym, że i jest ona do obejścia, jeśli komuś zależy, i jest ona niewygodna. O tym ostatnim można przekonać się samodzielnie pisząc komentarz na tym blogu. Niedawno zmieniłem na blogu CAPTCHA na hCaptcha, z którego aktualnie korzysta Cloudflare.

Czy jednak rozwiązanie proponowane przez Cloudflare mające zapewnić internet bez CAPTCHA się przyjmie? Szczerze wątpię. Z punktu widzenia producentów kluczy U2F pomysł jest świetny. Ma też inną zaletę dla bezpieczeństwa w sieci. Może bowiem doprowadzić także do popularyzacji kluczy U2F i spadku ich cen. Kolejność dowolna.

Jednak automatyzacja, nawet mierna, w postaci jednej płytki SoC z ARM i wpiętego jednego klucza wydaje mi się niedocenianym zagrożeniem. Owszem, na blogu jest poruszone rozwiązanie z pijącym ptakiem, ale tego typu zagrożenie wydaje mi się niedoceniane.

Rozwiązanie nie musi być mechaniczne, co zwiększy jego niezawodność. Czy da się wpiąć wiele kluczy i korzystać z nich rotacyjnie? Zapewne będą takie próby. A może powstaną farmy pojedyncza tanich płytek z jednym kluczem? Zobaczymy. W tej chwili podobno serwisy rozwiązujące CAPTCHA zatrudniają ludzi w krajach o bardzo niskich wynagrodzeniach. Trochę nie wierzę, że płytka nie będzie tańsza.

Widzę też pewne zagrożenie dla prywatności, mimo zapewnień. Fizyczny, więc raczej trudny do wymiany identyfikator, nawet jeden z partii minimum 100 tys.? No niezupełnie dobrze to wygląda. Oczywiście nie pozwoli ustalić tożsamości użytkownika, ale czy zapobiegnie identyfikacji, że to ta sama osoba?

Niemniej pomysł uważam za ciekawy i będę śledził jego dalsze losy. Obecne CAPTCHA też są „łamalne”, a skoro nie będzie bez automatów, to może chociaż będzie wygodniej?

hCaptcha na WordPress przeciwko spamowi

Jednym z powodów dla których umieściłem CAPTCHA[1] na blogu była chęć zmniejszenia ilości spamu w komentarzach. Dokładniej, ilości spamu do moderacji, bo i tak wszystkie komentarze przechodzą tu przez ręczną moderację, nim pojawią się na blogu.

Na początek drobne statystyki. WordPress pokazuje równe 230 komentarzy oznaczonych jako spam. Najstarszy z 24.10.2018. Do wczoraj[2] daje to 909 dni, czyli średnio ok. jednego spamu na cztery dni. Nie jest to dokładna statystyka, część mogłem kiedyś usunąć, zamiast oznaczyć jako spam. Zjawisko nie było też stałe w czasie. Mam wrażenie, że ostatnio się nasilało. Na pewno luty, marzec i kwiecień tego roku to większe ilości. Z kolei styczeń to tylko pięć spamów. Jeśli miałbym oceniać na oko, to stawiałbym bardziej średnio na spam co drugi dzień. Do przeżycia.

Rodzajów spamu też było kilka i pojawiał się falami. Były i polskie pseudokomentarze typu „ciekawy wpis” z typowym SEO linkiem, i komentarze pisane cyrylicą. Dominowały jednak anglojęzyczne reklamy środków viagropodobnych. Regularności we wpisach pod którymi zamieszczano komentarze praktycznie żadnej. Podobnie z IP wykorzystywanymi do wysyłki spamu. Na oko raczej stare wpisy, z różnych kategorii. 230 to nie jest duża próbka do analizy, ale może kiedyś zrobię statystyki.

W każdym razie w ostatnim czasie liczba spamów wzrosła. Dominował w zasadzie jeden IP: 92.204.174.134, we WHOIS mający powiązania z SEODEDIC. Zamieszczał nawet po trzy komentarze dziennie. Sprawdzenie logów serwera WWW pokazało, że po prostu wchodzi i wysyła komentarz. Żadnych wielokrotnych prób, ale niekoniecznie byłyby widoczne po stronie mojego serwera. Zatem ciężko stwierdzić czy któryś z serwisów do omijania CAPTCHA przy pomocy ludzi, czy sprytne metody typu machine learning do rozpoznawania obrazków[3] czy w końcu może sprytne wykorzystanie Google text to speech do obchodzenia CAPTCHA od Google.

Skoro spamerzy obchodzili reCAPTCHA, stwierdziłem, że to dobra okazja do wypróbowania alternatywy, o której ostatnio trochę było słychać. Chodzi o serwis hCaptcha. Rejestracja niezbyt gładka. A to mail na Onecie został uznany za nieprawdziwy adres email, a to były problemy z dostarczeniem maila z linkiem aktywacyjnym na inną skrzynkę. W końcu odnalazł się on w folderze spam.

Po aktywacji jest już z górki. Użyłem pluginu hCaptcha for WordPress, który pozwala na określenie, gdzie ma być serwowana CAPTCHA. Podajemy klucze API i… już. Przyznam, że kusiło mnie przez moment wypróbowanie używania obu pluginów jednocześnie. Szybko porzuciłem tę myśl. CAPTCHA jednak i jest nieco upierdliwym mechanizmem, i dokłada trochę objętości do wielkości strony.

No właśnie. W porównaniu z pierwotną wersją strona jest obecnie nieco cięższa. I główna, i strony poszczególnych wpisów. Dramatu nie ma, nad główną jeszcze popracuję, ale z kronikarskiego obowiązku odnotowuję.

Co dalej? Ano czekam na feedback od użytkowników jak się nowa CAPTCHA podoba. A jeśli spamer wróci z tego samego IP, to dostanie w łeb. Tarpitem. Jeśli i to nie pomoże, poszukam innych pluginów WordPress stworzonych, by zwalczać spam. No i przede wszystkim będę obserwował ilość spamu przychodzącego do moderacji.

[1] Dokładnie reCAPTCHA wraz z pluginem Advanced noCaptcha & invisible Captcha. Tutaj znajdziesz więcej o wykorzystywanych na tym blogu czy polecanych pluginach do WordPressa.
[2] Jeśli ktoś zada sobie trud policzenia, to wyjdzie nieścisłość matematyczna. I można policzyć ile dni wpis leżakował jako szkic.
[3] Tak, to akurat przeciwko hCaptcha, ale miałem pod ręką linka. Dla reCaptcha pewnie też coś analogicznego istnieje.