Trzy lata, sześć miesięcy i dwa tygodnie

Rzadko coś mnie zadziwia do tego stopnia i wielowymiarowo, jak to, o czym dowiedziałem się dziś. Chodzi oczywiście o błąd w Google+. No dobrze, nie sam błąd mnie zadziwił, bo ten był raczej mizerny. Poszło o to, że jeśli użytkownik Google+ udostępnił jakiejś aplikacji dostęp do danych publicznych swojego konta Google+, to aplikacja miała też dostęp do danych prywatnych. Z bardziej krytycznych – w świetle choćby RODO – do adresu email, imienia, nazwiska.

Chodzi o 500 tys. użytkowników, dane nie są super wrażliwe, udostępnione tylko aplikacjom. Oczywiście błąd pozostaje błędem, ale ten w dodatku został wykryty samodzielnie, nie na skutek wycieku. Ogólnie niezły potencjał na opowieść, którą nawet jeśli nie można się pochwalić, to nie ma się co wstydzić.

I tu pojawiają się tytułowe trzy lata, sześć miesięcy i dwa tygodnie, które jeżą włos na głowie. No dobrze, nie wszystkie. Trzy lata, to czas, kiedy podatność była dostępna. Tak naprawdę, powinny być dwa i pół, ale lepiej pasowało do clikcbaitowego tytułu. W dodatku zupełnie nie ma znaczenia ile czasu podatność była obecna – prawdopodobieństwo wykrycia nie rośnie z każdym dniem.

Ciekawe są dwie kolejne wartości. Sześć miesięcy to czas, przez który Google zataiło informację o podatności, bojąc się reakcji opinii publicznej. Wykryto ją w marcu 2018, ogłoszono wczoraj. W dodatku twierdzą, że w sumie nie wiedzą, czy podatność została wykorzystana, bo logi API mają z tytułowych dwóch tygodni, a nie trzymają ich dłużej, bo szanują prywatność użytkowników. Poważnie tak uzasadnili, w informacji o wycieku, która jest niejako przy okazji. Bardzo ładne zagranie PR-owe, ale jedyny komentarz, który przychodzi mi do głowy to:

Źródło: https://imgflip.com/i/2jpigy

Prędzej uwierzyłbym, że nie mają tych logów, bo im się na dyskach nie mieściły. 😉

Nie wiem, czy tak właśnie wygląda the right thing w świecie security, ale po graczu wielkości Google spodziewałem się jednak większej transparentności.

Kolejne zaskoczenie to reakcja rynku. Czy też może właśnie brak tej reakcji. Akcje Alphabet symbolicznie spadły, szybko odrobiły. Nie stało się nic… Przynajmniej na razie, zobaczymy jeszcze jak zareagują urzędy regulujące różnej maści, ale póki co wszystko wskazuje na to, że ani prywatność, ani transparentność nie są dzisiaj w cenie.

UPDATE: Po dokładniejszym zbadaniu, 10 grudnia, Google oznajmiło, że chodzi o 52 mln użytkowników więcej. Tzn. tylu więcej podobno dotyczył bug. O logach ani słowa. 😉

Bez reklam na przeglądarkach mobilnych (Chrome, Focus)

Wygląda, że szykuje się lekka rewolucja w mobilnej części internetu. Wersja testowa (canary) Chrome w wersji mobilnej wyposażona jest przez producenta w blokowanie inwazyjnych reklam. Zobaczymy jak to w praktyce wyjdzie, ale wygląda, że szykuje się zmiana zasad gry – de facto oznacza to kontrolowanie rynku reklam przez dostawcę przeglądarki, będącego przy okazji jednym z większych (o ile nie największym) graczy na rynku reklamy w sieci. Podobna zmiana jest zapowiedziana dla wersji desktopowej na początek roku.

Firefox Focus już w tej chwili ma podobne rozwiązanie – wbudowane blokowanie reklam i ochrona prywatności. Przy okazji, przetestowałem Focusa i wygląda on bardzo zachęcająco. W przeciwieństwie do Firefoksa jest lekki (~2 MB do pobrania) i działa żwawo. Czego o Firefoksie (no dobrze, rok temu, nie wiem jak teraz) powiedzieć się nie dało, więc na smartfonie korzystałem z Chrome. W każdym razie Focus domyślnie blokuje reklamy, nie ładuje zbędnych części strony i czyści historię, co czyni tradycyjne ad-trackery bezużytecznymi. Chwilę poklikałem – jest szybko, jest wygodnie, strony wyświetlały się OK. Polecam, jeśli ktoś nie potrzebuje na smartfonie tabów w przeglądarce. Niestety nie widzę wersji dla desktopa ani kodu źródłowego.

Mam mieszane uczucia jeśli chodzi o korzyści dla użytkowników. Z jednej strony strony mają być szansę lżejsze, nie zamulać urządzeń zbędnymi javascriptami czy animacjami i ładować się szybciej, zużywając mniej transferu. Z drugiej strony, szczególnie w przypadku Google, nie mam złudzeń. Natura nie znosi próżni, więc reklamy nadal będą. Ale od Google (lub za ich zgodą). A Google i tak ma śmieci w reklamach AdSense. Podobnie ze śledzeniem – może strony nie będą w stanie tego robić, ale przeglądarka jak najbardziej… No i może historia zatoczy koło – albo płatna przeglądarka, albo wyświetlanie reklam? To już oczywiście było, w czasach płatnej wersji Opery.

W każdym razie właściciele stron stracą (znowu) trochę wolności.

Rozważania o blokowaniu ekranu

Przy okazji trwającej dramy dotyczącej xscreensavera w Debianie[1] przypomniał mi się pokrewny temat, o którym miałem robić wpis jakiś czas temu. Chodzi o blokadę dostępu do komputera, niezależnie od używanego systemu (Windows, Linux, OS X). Tradycyjnie jest to jakiegoś rodzaju wygaszacz ekranu, który po pierwsze blokuje możliwość odczytu danych z ekranu, po drugie, blokuje możliwość wprowadzania danych do uruchomionych programów. Do odblokowania zwykle konieczne jest podanie przez użytkownika hasła do systemu.

Rozwiązanie znane jest od dawna i wydawać by się mogło, że to wystarczy, ale czy tak jest faktycznie? Coraz więcej danych jest wprowadzanych i odbieranych z komputera nie tylko przy pomocy klawiatury i ekranu, ale także przy pomocy innych urządzeń. Programy do komunikacji VoIP, czy to Skype, czy aplikacja dostępna przez przeglądarkę typu appear.in czy hubl.in, po zablokowaniu ekranu nadal działają. Umożliwiają i odsłuchiwanie połączonych osób, i przekazują dane z otoczenia do nich. Zarówno za pośrednictwem audio, jak i video. Blokada ekranu co prawda wyłączy możliwość podglądu naszego rozmówcy, ale już nie wyłączy naszego webcama…

Jak na razie nie wiem nic o alternatywach dla wygaszaczy ekranu, które w momencie aktywacji blokowałyby nie tylko klawiaturę i ekran, ale dodatkowo wyłączały webcam(y) oraz wyciszały (mute) audio[2]. Pobieżne testy urządzeń z Androidem pokazują, że także na nich problem jest aktualny, przynajmniej w zakresie dźwięku. Warto po prostu pamiętać, że zablokowany komputer czy telefon w naszym otoczeniu wcale nie musi być tak do końca zablokowany…

[1] Skomentowałem u developera na blogu i wystarczy, wpisu nie będzie, sytuacja jest IMHO żenująca, więc szkoda klawiatury – jeśli ktoś ma cierpliwość, to wystarczy śledzić podlinkowane źródła.

[2] Jeśli istnieją systemy z takimi rozwiązaniami, albo samodzielne aplikacje, to chętnie poznam – u nikogo z nowszym Windowsem nie widziałem takiego rozwiązania.