Jaki serwer DNS wybrać?

Wybór serwera DNS z którego korzystamy na urządzeniu końcowym jest ważny z kilku powodów:

  • Szybkość serwera DNS. Czas oczekiwania na odpowiedzi z serwerów DNS może być istotną częścią czasu ładowania stron Jest to szczególnie widoczne na stronach z dużą ilością wklejek z różnych domen. W przypadku szybkości serwera DNS nie chodzi jedynie o opóźnienie sieci (to można sprawdzić przy pomocy ping), ale o czas udzielenia odpowiedzi. Zależy on już od większej liczby czynników: opóźnienie sieci, posiadanie bądź nie odpowiedniego spisu w cache (oczywiście lepiej, jeśli odpowiada z cache), wydajność sprzętu i oprogramowania na którym działa DNS.
  • Poprawność odpowiedzi. Nic po szybkiej odpowiedzi z serwera DNS, jeśli będzie ona błędna. W skrajnym przypadku możemy paść ofiarą spoofingu DNS i trafić na podstawioną stronę.
  • Neutralność, czyli brak cenzury. Trochę wiąże się z poprzednim zagadnieniem, ale w tym przypadku chodzi o to, że do pewnych stron w ogóle nie będzie można się dostać. O ile działanie takie ma sens przy ograniczaniu zasięgu szkodliwego oprogramowania, to może być także służyć jako ograniczenie dostępu do treści.

 

Co warto zrobić w kwestii DNS?

Jeśli posiadamy sieć lokalną z kilkoma (i więcej) komputerami, to prawie na pewno warto postawić lokalny cache DNS – dzięki temu powtarzające się nazwy będą rozwiązywane lokalnie. Dobrym i prostym rozwiązaniem dla małej sieci jest dnsmasq, dostępny także dla OpenWrt.

Poza tym, warto wybrać te serwery DNS, które odpowiadają najszybciej. Zwykle nie popełnimy dużego błędu, jeśli wybierzemy serwery zalecane przez naszego dostawcę sieci lub wskazane automatycznie.

Czy zawsze lokalny serwer DNS lub oferowany przez naszego dostawcę Internetu jest najlepszy? Niestety nie. Prawie zawsze będzie on najszybszy pod względem opóźnienia sieci, ale już zawartość cache bywa różna. Szczególnie w przypadku lokalnego serwera może się okazać, że jego cache jest pusty dla większości zapytań. Na szczęście zwykle narzut lokalnego serwera nie jest duży.

Jeśli nasz komputer łączy się z internetem za pośrednictwem wielu sieci (wifi, połączenia GSM), można pomyśleć o postawieniu lokalnego cache DNS bezpośrednio na nim.

Jak najprościej znaleźć najlepsze serwery DNS?

Istnieje do tego darmowy i wolny program o nazwie namebench, służący do benchmarku serwerów DNS. Działa na wszystkich systemach, wersję dla Windows i Mac OS X można pobrać ze strony, w przypadku Linuksa zapewne jest w dystrybucyjnym repozytorium. Domyślnie działa z GUI, ale nie jest ono niezbędne – program daje się również uruchomić w konsoli. Ważne jest, żeby nie uruchamiać testu od razu, tylko najpierw przeczytać jak program działa i zastanowić się, co chcemy zrobić. Dlaczego? Ano dlatego, że pierwsze uruchomienie jest najbardziej zbliżone do rzeczywistych warunków ze względu na oryginalną, niezakłóconą poprzednimi testami zawartość cache testowanych serwerów DNS, czyli najbardziej miarodajne.

Jak korzystać z namebench?

W polu nameservers warto podać, oddzielone spacjami przynajmniej: DNS lokalny w sieci (jeśli posiadamy), serwery DNS naszego ISP. W przypadku Polski dodatkowo warto podać serwery DNS Orange (najpopularniejsze to 194.204.159.1 i 194.204.152.34) – kiedyś były dostępne tylko dla klientów TPSA, ale obecnie wyglądają na otwarte – działają z każdej sieci, z której testowałem – i osiągają dobre wyniki. W moim przypadku były szybsze, niż serwery DNS mojego ISP.

Namebench - ekran startowy
Ekran startowy namebench. Źródło: strona domowa programu namebench.

Poza tym, zaznaczamy globalne publicznie dostępne serwery cache’ujące oraz serwery regionalne. Można zaznaczyć sprawdzanie pod kątem cenzury i podzielenie się uzyskanymi wynikami. Lokalizacja to oczywiście Polska, query data source – możemy skorzystać z historii stron którejś z naszych przeglądarek, wyniki będą wówczas bardziej zbliżone do realnych.

Następnie uruchamiamy test i na kilka-kilkanaście minut zostawiamy komputer w spokoju. Po tym czasie otrzymamy wyniki: propozycję trzech najlepszych dla nas – zdaniem programu – serwerów DNS (kolejność ma znaczenie) oraz szczegółowe dane i wykresy. Kluczowy dla szybkości działania sieci jest oczywiście średni czas odpowiedzi z serwera DNS.

Na koniec uwaga: jeśli najszybsze serwery nie należą do naszego ISP ani nie są otwartymi, publicznymi serwerami, może się zdarzyć, że ich właściciel ograniczy za jakiś czas do nich dostęp.

 

Google Reader zamknięty. So what?

Niecały rok temu podniosłem fałszywy alarm o końcu grup dyskusyjnych (newsy, NNTP) w Polsce. Okazało się, że może stwierdzenie było przedwczesne, ale prorocze. Faktycznie, news.gazeta.pl został już wyłączony. Podobnie news.home.pl. Grupy dyskusyjne, które były wygodnym i popularnym środkiem komunikacji umierają. Przypuszczam, że działanie istniejących serwerów wynika raczej z tego, że wszyscy (decyzyjni) o nich zapomnieli, niż ze świadomych decyzji.

Można się zastanawiać, czemu tak się dzieje. Pewnie trochę bariera wejścia. Pewnie trochę beton wśród userów/adminów i stare reguły. Pewnie brak dostępności online (newsreadery to raczej stacjonarne twory). I w końcu pewnie brak możliwości monetyzacji. Gdyby policzyć dane przesyłane w postaci graficznej na stronach WWW, to wydaje mi się że newsy, z całym ich spamem (który z kolei stosunkowo łatwo dało się odfiltrować) miały niezły stosunek sygnał/szum, w porównaniu ze stronami i reklamami graficznymi różnej maści.

Już napisałem na FB, że nie rozumiem dramy związanej z zamknięciem Google Reader. Nie jest to ani jedyna, ani pierwsza, ani najbardziej popularna usługa zamknięta przez Google (i nie tylko Google zamyka – pamięta ktoś „zamknięcie” Delicious?). Wiadome jest, że oprogramowanie jako usługa oznacza pełną zależność od dostawcy tejże usługi. RMS, który niedawno był w Polsce i który zawsze ma przy sobie jedzenie – 34 minuta (dead link), a którego słowa tak wielu ignoruje i traktuje go przynajmniej jako dziwaka, mówi o zagrożeniach płynących z braku kontroli od dawna. W tym także o SaaS czyli Software as a Service, choćby w zaleceniach dla rządów w zakresie wolnego oprogramowania. No ale przecież po co tak utrudniać, wolne oprogramowanie takie mało błyszczące, funkcjonalności też bywają gorsze i w ogóle wygodniej jest czytać ze wszystkich urządzeń, a trzeba by coś swojego postawić, więc po co to wszystko, wezmę czytnik od Google, w dodatku za darmo. Przecież zagrożenia są przesadzone i jeszcze nie jest tak źle (cytat oczywiście z filmu Nienawiść).

Jestem pewien, że ci, którzy mówią, że Google straci, że nie wzięło pod uwagę, że grupa, której zabierają narzędzie jest specyficzna, opiniotwórcza itp. nie mają racji. Odzyskają pieniądze przeznaczone na utrzymanie bezpłatnej usługi, plus trochę więcej ludzi czytających bez RSS, które w porównaniu z tradycyjnymi stronami WWW znowu mają więcej informacji w szumie. Na stronach wyświetli się reklamy i bilans wyjdzie na zero, albo i lekko do przodu.

W sumie dobrze, że stało się, jak się stało. Może do ludzi dotrze, jak bardzo są zależni od Google. Choćby w przypadku Androida. Zresztą tu Google też się złapało za kieszeń i… usunęło z Google Play AdBlock+. No ale jeszcze nie jest tak źle, prawda? Śmieszy mnie też podział korporacji na „gorsze” (Microsoft) i „lepsze” (Apple, Google). Wszystkie mają dokładnie taki sam cel, a ewolucja metod jest jedynie kwestią czasu.

W tym przypadku dane nie zniknęły, można się przenieść. A parę miesięcy temu z podobnych przyczyn odparował kawałek dorobku – było nie było – kulturalnego/artystycznego w postaci mp3.wp.pl.

Wolne repozytoria dla Androida czyli alternatywa dla Google Play.

Model sprzedaży aplikacji przez Google mi się niezbyt podoba: sporo mało użytecznych aplikacji, wszechobecne aplikacje płatne i z reklamami. Oczywiście, niby jest system ocen, ale nadal ciężko wybrać (z dwóch wysoko ocenianych czytników ebooków jeden był totalnie OKDR). Niby jest filtrowanie płatne/bezpłatne, ale już filtra na wersję bez reklam nie ma. Ogólnie, żeby coś znaleźć fajnego, trzeba trochę prób i błędów. Niewiele jest dobrych i jednocześnie darmowych aplikacji. TBH wolałbym trial pełnej wersji, albo po prostu aplikacje, które w prosty sposób umożliwiają przekazanie pieniędzy np. przy pomocy Flattr. Na ostatnim P.I.W.O pytałem o alternatywne repozytoria pakietów i nikt nie znał takowego.

Dołóżmy do tego fakt, że twórca aplikacji sprzedawanej w Google Play dostaje w przypadku zakupu nasze dokładne dane i robi się niezbyt ciekawie. Gdyby ktoś chciał repozytorium zorientowane bardziej na wolność, prywatność i z wolnym oprogramowaniem, to informuję, że takowe istnieje. Dowiedziałem się o nim, gdy ponarzekałem na Androida – zostałem odesłany do projektu Replicant, czyli całkowicie wolnej alternatywy dla Androida.

Mój tablet (Go Clever A73) nie jest wspierany (ogólnie mało urządzeń jest), ale za to dowiedziałem się o tytułowym wolnym repozytorium dla Androida, czyli f-droid.org, czyli wspomnianej alternatywie dla Google market AKA Play. Zawiera tylko wolne oprogramowanie (preferowany sposób dystrybucji to dostarczenie kodu źródłowego do utrzymujących f-droid.org, a następnie skompilowanie przez nich). Można pobierać aplikacje bezpośrednio, można skorzystać z managera. Pierwsze wrażenie przy instalacji pakietów z jego pomocą – znacznie lżejszy od aplikacji obsługującej Play. Aplikacje szybciej się pobierają i instalują. I mniej kolorowo – niestety, dostępne są tylko opisy aplikacji, nie ma screenshotów. Wada, bo jednak kupujemy oczami.

Część aplikacji jest dostępnych w Play (co ciekawe, musiały być wysoko ocenione, skoro je zainstalowałem). Może się zdarzyć, że przed instalacją wersji z f-droid.org trzeba będzie odinstalować wersję z Google Play. Większość aplikacji jest użyteczna i po prostu działa. Trzeba jednak zwrócić uwagę na opisy i funkcjonalności, bo czasem zdarza się, że aplikacja dostępna w repozytorium f-droid jest mniej funkcjonalna, niż jej odpowiednik z Google Play – wynik pozbycia się niewolnych bibliotek czy źródeł danych.

Inną ciekawą funkcją są tzw. antyfunkcje. W managerze pakietów można określić, czy chcemy dopuścić instalację aplikacji zawierających reklamy, namierzających położenie lub raportujących działania (kiedyś to się spyware nazywało…), wspierających płatne dodatki, wspierających płatne usługi sieciowe czy w końcu zależne od innych, płatnych aplikacji. Domyślnie wyszukuje tylko wśród wolnych aplikacji, ale można wyłączyć. Jeśli komuś zależy, to może podążać ścieżką GNU i RMS, ale nie ma przymusu.

W przeciwieństwie do Play, f-droid.org pozwala na wybór wersji instalowanej aplikacji. Czyli jeśli najnowsza np. nie działa na naszym sprzęcie, albo zwyczajnie się nam nie podobają zmiany wprowadzone przez autora, to nie ma przymusu i nadal można zainstalować wersję starszą.

Nie wiem jak ocenią f-droid.org typowi użytkownicy, ale z linuksiarskiej perspektywy – warto się zainteresować tym alternatywnym repozytorium pakietów dla systemu Android. Oczywiście z obu źródeł pakietów można korzystać jednocześnie.

PS. Opisuję, bo mało popularne, choć było opisywane po polsku dwa razy.