Serial Dark

Recenzje serialu Dark wyrastają jak grzyby po deszczu w moim bąbelku sieci. Tak się składa, że wczoraj skończyłem oglądać całość serialu. Doczytałem też wszystkie zaległe wpisy i trochę dodatkowych faktów. Mogę więc z czystym sumieniem dorzucić moje trzy grosze w temacie. Jeśli ktoś boi się spoilerów to bez obaw – w tym wpisie ich nie będzie.

https://www.youtube.com/watch?v=oas5nAlfrwg

Krótko o serialu Dark

Jeśli weźmiemy naukę i religię, fizykę i metafizykę, podlejemy symbolami i nawiązaniami różnej maści, to powstanie albo coś dobrego, albo totalnie niestrawnego. Uważam, że w przypadku serialu Dark produkowanego przez Netflix[1] udało się to pierwsze. Zasługa ciekawego pomysłu, dobrej fabuły, bardzo dobrego dopracowania wizualnego i muzycznego. Mimo minimalizmu.

Trzeba jednak zauważyć, że jeśli ktoś oczekuje zamkniętej, w pełni logicznej opowieści, to może się zawieść. Serial zdecydowanie pozostawia pewne kwestie czy wątki niedopowiedziane lub wręcz nierozwiązane. Niemniej uważam, że ze względu na okoliczności jest to usprawiedliwione.

Co mamy w serialu Dark? Klimat trochę jak w serialu Twin Peaks. Tajemnica i jej stopniowe odkrywanie. Ciężki i mroczny i mroczny klimat, więc 16+ w pełni zasłużone. Całość dzieje się w Niemczech, w małej, fikcyjnej miejscowości Winden[2], ale bohaterów jest wielu, a ich losy mocno się nie tyle splatają, co wręcz plączą.

Świetnie zbudowany klimat, wiele nawiązań, zarówno do innych seriali, jak i do niemieckiej popkultury. Muzyka mocno wykorzystywana do budowania nastroju. W ogóle mam wrażenie, że Niemcy nauczyli się dobrze tworzyć klimat niedawnej przeszłości i wykorzystują to w kulturze, zwłaszcza w filmach. Jest to któryś z kolei film który oglądam lub czytam recenzję, gdzie jest to widoczne.

Recenzje i linki

W każdym razie polecam przymierzenie przynajmniej pierwszego sezonu Dark. Jest najlżejszy, chyba najłatwiejszy w odbiorze i dobrze oddaje to, co nas czeka. Potem jest i ciężej, i więcej wątków, i szybsza akcja. Zresztą nie tylko mi się pierwszy sezon najbardziej podobał. Co nie znaczy, że reszta jest zła. Za to na pewno jest bardziej, zakręcona, odjechana i skomplikowana.

Gdyby komuś nie wystarczyła taka recenzja to odsyłam – dopiero teraz, bo za brak spoilerów nie ręczę – do recenzji, które mógłbym podlinkować na początku wpisu. Przed obejrzeniem przeczytałem pierwszą część wpisu Cichego. Zdradza ona nieco więcej, niż napisałem, ale nic, czego nie dowiadujemy się w pierwszych odcinkach. IMO lektura pierwszej części wpisu nie psuje odbioru, ale YMMV. Drugą recenzję polecam odpuścić minimum do końca pierwszego sezonu. Tak naprawdę do końca trzeciego.

Na koniec jeszcze link do fandomowej wiki oraz oficjalnego przewodnika po serialu. W obu miejscach spoilery latają stadami[3], więc zaglądamy zdecydowanie dopiero po obejrzeniu całości.

[1] Tak, mam od jakiegoś czasu Netfliksa i wpis o nim w szkicach. Nie mam czasu dokończyć, oglądam seriale.

[2] Prawdziwe Winden też istnieją, niemniej to serialowe jest fikcyjne.

[3] No dobrze, na fandomowej wiki latają stadami. Oficjalny przewodnik niby jest wolny od spoilerów, ale… pewne rzeczy ujawnia, więc nie do końca się z tym zgodzę. Jeśli ktoś chce zupełnie od zera poznawać, to polecam odpuścić, tym bardziej, że w pierwszym sezonie jest zbędny.

Kraizm

Mapa świata

Źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:BlankMap-World6.svg

Wyobraźmy sobie, że ktoś w cywilizowanym świecie otwiera sklep/oferuje usługę i zabrania korzystania z niego ludziom o określonym kolorze skóry. Na przykład salon fryzjerski albo kino, z napisem Murzynów nie obsługujemy. Albo wyznającym określoną religię. Ewentualnie określonej narodowości. Albo w drugą stronę – sklep/usługa tylko dla białych. Albo Nur für Deutsche… Myślicie, że by przeszło? Ja myślę, że zdecydowanie nie.

To może coś mniej oczywistego. Sklep internetowy (albo usługa…) o podobnych ograniczeniach korzystania. Co prawda trochę trudniej weryfikować, ale zawsze można próbować posiłkować się danymi z social media, czyli wymagać logowania przez Facebooka, a jeśli płeć albo kolor skóry właściciela na zdjęciach się nie spodoba, to odmawiamy dostępu do usług. Ewentualnie można wymagać zdjęcia dowodu tożsamości i próbować określić na tej podstawie. Technicznie wykonalne, z rozsądną pewnością. Myślicie, że to by przeszło? Nie jestem już taki pewny, jak w poprzednim przypadku, ale nadal mam wrażenie, że nie.

Natomiast w sieci każdego dnia spotykamy się z dokładnie taką segregacją ludzi na podstawie domniemania kraju, w którym aktualnie przebywają. Chodzi oczywiście o ograniczanie dostępu do kultury/rozrywki (muzyka, film) przy pomocy DRM, czy to za sprawą regionów DVD, czy innych, podobnych technik. Wystarczy wejść na YouTube – część utworów jest w danym kraju niedostępna (Google, don’t be evil…).

Generalnie o ile nie uznajemy segregowania na podstawie płci, rasy, koloru skóry, religii czy narodowości za właściwe, to już segregacja na podstawie (domniemania) kraju przebywania jest raczej akceptowana. Przynajmniej w sieci. Nawet, jeśli nie wynika ona wprost z przepisów obowiązujących w danym kraju. Swoją drogą, prawa sankcjonujące dyskryminację ze względu na religię/narodowość/kolor skóry/płeć też istniały, więc to żaden argument.

Zastanawiałem się, czy już ktoś użył tego określenia, ale szukając po countrism znajduję tylko countrist, o zbliżonym znaczeniu, ale jednak w trochę innym kontekście. Do rozważań na ten temat bezpośrednio skłoniła mnie sytuacja z Netflix, który co prawda otworzył się na różne rynki, ale jednocześnie dołączył do firm wykorzystujących DRM i zapowiedział blokadę proxy/VPN w celu uzyskania dostępu do treści, ale problem jest oczywiście szerszy.

Netflix w Polsce – i co z tego?

Z paru miejsc dobiegły mnie dość entuzjastyczne doniesienia o wejściu Netflix do Polski. Przyjrzałem się sprawie bliżej i wygląda, że nieco zbyt entuzjastycznie odebrano wczorajszy ruch Netfliksa. Nie chodzi bowiem o typowe wejście na polski rynek, tylko o otwarcie platformy na wiele krajów na świecie, w tym Polskę. Różnica subtelna, ale znacząca.

Mimo entuzjastycznego podejścia, widzę następujące przeszkody na drodze do rewolucji na polskim rynku telewizyjnym:

  • Cena porównywalna z kablówką (a net i tak trzeba mieć). U mojego dostawcy najtańszy „bieżący, promocyjny” dostęp do internetu to 50 zł/m-c za 15 Mbps, 70 Mbps to 70 zł/m-c. Z kolei pakiety internet+TV 15 Mbps + 69 kanałów za 90 zł lub 50 Mbps + 187 kanałów za 100 zł. Jak widać, cenowo wychodzi praktycznie na jedno.
  • Brak contentu[1] w polskiej wersji językowej. Są dostępne napisy do części pozycji, ale z komentarzy wynika, że tłumaczenia bywają gorszej jakości, niż w serwisach z napisami. Częściowym rozwiązaniem jest możliwość instalacji wtyczki w przeglądarce i korzystania do filmów z Netflix z napisów z serwisów. Tylko to nadal trochę skomplikowane rozwiązanie dla typowego odbiorcy TV.
  • Brak polskiego interfejsu czy choćby strony z ofertą w języku polskim. Trochę smutny jest brak polskiego interfejsu użytkownika, niezależnie od contentu.
  • Konieczność podpięcia karty płatniczej. Akurat niedawno rozmawiałem ze znajomym programistą, że w Polsce nie jest to popularne rozwiązanie i zastanawialiśmy się czy to kwestia nawyku, czy mentalności, czy może czegoś innego. Też mam wrażenie, że Polacy podchodzą do niego raczej nieufnie i wolą po prostu zapłacić rachunek albo wręcz płacić z góry.
  • Brak newsów (część ludzi po prostu lubi wiadomości), więc to nie jest pełna TV. Zwyczajnie i po prostu. I nie widzę szans na zmianę tego w rozsądnym czasie, przynajmniej ze strony Netflix.
  • Braki w contencie ogólnie. O ile produkcje własne są generalnie dostępne (też nie wszystkie, brak House of Cards choćby), to brak pozycji lokalnych (polskie seriale) oraz… zwykłych filmów. Zacytuję tu jeden z komentarzy z Wykopu: Z top 250 z IMDB na Netflixie jest 46 filmów a weź pod uwagę że to jest pole na którym Netflix stara się zabłysnąć bo wiadomo że to są filmy które ludzie chcą oglądać. Sam zobacz: https://www.reddit.com/r/movies/comments/35fdzf/i_made_a_list_of_all_the_imdb_top_250_movies/ To jest 18%…

Wygląda, że zwykła telewizja jest niezagrożona.

Trochę inaczej sprawa wygląda w przypadku serwisów VOD o których kiedyś pisałem. One również nie grzeszą contentem, więc Netflix może tu być zagrożeniem, bo wypada porównywalnie. Szczególnie, że dla korzystających trochę więcej może być atrakcyjny cenowo. Technicznie może być tylko lepiej – jak pisałem nie było wyboru napisy, lektor czy wersja oryginalna, buforowanie po stronie odtwarzacza działało po prostu tragicznie i ciężko zrobić je gorzej…

Plus, wygląda, że Netflix działa na Linuksie. Nie, żeby bez udziwnień, ale z tego co czytam, powinno dać się uruchomić bez większych kombinacji dla całości contentu. Tymczasem na vod.pl część materiałów nie jest dla użytkowników Linuksa dostępna w ogóle z uwagi na ciężkie DRM i wymóg posiadania platformy Microsoftu.

Podsumowując, wydaje mi się, że jedyną grupą, która zyska, są w tym momencie dotychczasowi użytkownicy Netflix z Polski – odpadnie im konieczność kombinowania z proxy czy VPN. No chyba, że akurat chcieli House of Cards oglądać. 😉

W każdym razie ja wstrzymuję się z uruchomieniem miesięcznego bezpłatnego okresu testowego na Netflix do czasu, kiedy będą dostępne polskie napisy do większej ilości filmów i dopiero wtedy będę testował.

UPDATE Wygląda na to, że Netflix wraz z wejściem do wielu krajów postanowił dołączyć do grona walczących z nieskrępowanym dostępem do usług i zapowiada blokowanie proxy i VPNów, czyli generalnie wprowadzenie egzekwowania blokad regionalnych. IMO bardzo zły ruch i nie zakładałbym się, czy nie skończy się upadkiem firmy. Tak czy inaczej kolejna zaprzepaszczona szansa na wolny rynek filmowy.

[1] Znaczy, po polsku: treści, zawartości. Ludzie z branży mówią content, więc niech tak zostanie…