Cele pozorne

Czasami jest tak, że to, co wydaje się celem, wcale celem nie jest. Łatwo to przeoczyć, szczególnie, jeśli mamy do czynienia z punktacją czy ogólnie gamifikacją.

Ale jak to? O co chodzi? Może łatwiej będzie na przykładzie. Weźmy konkurs, kto zbierze najwięcej śmieci podczas oczyszczania lasu. Czy zwycięstwo w tym konkursie jest najważniejsze? Czy bardziej liczy się sam fakt sprzątania, a miejsce w konkursie jest tylko motywującym dodatkiem?

Inny przykład: zawody powiedzmy straży pożarnej. Czy tak naprawdę ważne jest uzyskane miejsce w zawodach, czy ważniejszy jest fakt przygotowywania się do nich drużyny, poprawy jej sprawności, przez co będzie skuteczniejsza w codziennych zadaniach? Tak, to trochę zagadnienie, czy ważniejsza jest droga, czy cel.

Punktacja czy też wynik może odzwierciedlać aktualne przygotowanie drużyny, szczególnie, jeśli organizator zawodów zadba, by były spójne w kolejnych latach. Wtedy walka o możliwie najlepszy wynik jest jednocześnie miarą rzeczywistego przygotowania na przestrzeni lat.

Jasne, skoro jest punktacja/miejsce, to łatwo zgubić szerszą perspektywę. Można się skupić na wyniku/miejscu. To nawet nie jest jakiś wielki błąd. Przynajmniej nie powinien być. Dobrze wyznaczony cel/punktacja powinny przecież motywować uczestników i wspomagać realizację faktycznych założeń. W powyższych przykładach: zebranie większej ilości śmieci czy zwiększenie sprawności drużyny.

Podobnie jest przy CTFach. Jasne, łatwo skupić się na uzyskaniu jak największej ilości punktów. Ale zasadniczym celem może być budowa drużyny AKA wspólne spędzanie czasu, nauka, zabawa czy po prostu gimnastyka umysłowa. Albo uzyskanie jak najlepszego wyniku, ale w określonej kategorii zadań. Bo trzeba pamiętać, że różni ludzie mają różną motywację do uczestnictwa w zawodach/konkursach. Dla niektórych miejsce w zawodach, medal, czy nagroda pieniężna są ważne. Albo nawet najważniejsze. Trochę jest tak, że każdy gra w swoją grę.

Jednak w momencie, gdy miejsce w zawodach zaczyna przysłaniać wszystko inne, warto sobie zapytać, czy naprawdę celem jest miejsce. Przykładem wypaczenia spowodowanego parciem na miejsce może być doping w sporcie. Jeśli mamy dwóch zawodników, jeden skorzysta z dopingu i zdobędzie złoty medal, drugi będzie czysty i zdobędzie srebro, to który lepiej realizował cel? Nie mówię nawet o przypadku, gdy doping zostanie wykryty. Tak zwyczajnie.

Jeśli ktoś spadnie w zawodach na trzecie miejsce na skutek powiedzmy błędu sędziego, choć powinien był wygrać, to – jeśli mówimy o zawodach straży pożarnej – czy jest to tak naprawdę wielki problem, czy lepiej odpuścić, bo tak naprawdę miejsce było tylko celem pozornym? Oczywiście, najlepiej, jeśli cele pozorne i rzeczywiste idą ze sobą w parze. Jednak nie zawsze tak jest. Czasem po prostu bunkrów nie ma

Pojazdy drugiej kategorii

Rowerem jeżdżę, ale raczej niewiele i raczej używam go jako środka transportu w mieście. Widać to choćby po statystykach rocznych. Można się do wielu rzeczy przyczepić w sprawie organizacji ruchu rowerowego w miastach, ale jakieś ścieżki są i powiedzmy, że da się żyć. Choć oczywiście wiele można poprawić.

W tym roku jednak wybrałem się rowerem na wakacje, w dłuższą trasę, za miasto. Dla ustalenia uwagi, rower to tzw. góral, wypad miał charakter przejazdu z miejsca na miejsce, więc jechałem tylko z małym plecakiem, a długość trasy to nieco ponad 60 km w każdą stronę. Taki wypad świetnie pokazuje, w jak fatalnym stanie jest infrastruktura rowerowa w Polsce.

Zaczęło się niewinnie, tuż za Poznaniem. Ścieżka rowerowa była wzdłuż ruchliwej drogi, ale tylko z jednej strony, dla ruchu rowerowego w obu kierunkach. Nic w tym złego. Pod warunkiem, że ścieżka jest cały czas po tej samej stronie drogi, a nie zmusza się rowerzystę do stania na światłach i przechodzenia na drugą stronę co małe kilkaset metrów. Serio, więcej stania, niż jechania. Totalne wybicie z rytmu i spowolnienie jazdy. Analogia samochodowa: zupełnie jakby ktoś wpadłby na pomysł, by na drodze ruchu szybkiego robić światła co kilometr. No ale cieszmy się, że coś jest, prawda?

Radość nie trwała długo. W pewnym momencie ścieżka się skończyła na skrzyżowaniu z jakąś ulicą, pojawił się znak informujący o końcu ścieżki rowerowej (C-13a) i… tyle. Cóż robić, trzeba udać się na jezdnię. Zmieniam stronę na właściwą (ścieżka była po lewej stornie drogi) i… zauważam tuż za skrzyżowaniem znak „zakaz wjazdu rowerów” (B-9). Rozglądam się, żadnej alternatywy nie widać, latać nie umiem…

Kawałek dalej ścieżka wróciła. Znaczy coś oznaczone jako ścieżka, pokryte asfaltem. Który kiedyś może był gładki, ale obecny stan nawierzchni był tragiczny. Masa drobnych, poprzecznych nierówności. Tu pierwszy raz cieszyłem się, że mam grube opony. Na góralu owszem, dało się jechać. Co prawda mało komfortowo, ale nie trzeba było nawet specjalnie zwalniać. W przypadku cieńszych opon miałbym obawy o całość sprzętu. Przy okazji taka sytuacja może być dobrym wytłumaczeniem, czemu widać rowery szosowe na jezdniach, gdy obok jest ścieżka. Jazda po czymś takim musiałaby być albo bardzo wolna, w okolicach prędkości marszu, albo raczej pewne jest uszkodzenie sprzętu. Analogia samochodowa: ta ścieżka była podobna, ale znacznie gorsza, niż poniemiecka droga z płyt betonowych do Świnoujścia (obecnie jest tam już asfalt).

Więcej nie opiszę, bo później infrastruktura rowerowa w zasadzie po prostu zniknęła. Tu i ówdzie przy miejscowościach pojawił się fragment, który owszem, może coś daje mieszkańcom, ale w kontekście ruchu turystycznego między miastami nie wnosi nic. Drogi, którymi jechałem też momentami raczej dla górala, bo gres czy piach to słaba nawierzchnia dla roweru. Ale to już może kwestia wyboru trasy przez nawigację – korzystałem ze standardowych Google Maps.

Na samych drogach generalnie było OK. Niewielki ruch, kierowcy zachowują odstęp. Jedyny wyjątek zdarzył się na zupełnie bocznej drodze między wioskami. Było zupełnie pusto, z naprzeciwka jechał samochód osobowy. Samochód, który mnie wyprzedzał postanowił – mimo zupełnie pustej drogi – zrobić to dokładnie w momencie zrównania się trzech pojazdów. Czyli zamiast przepisowego metra odstępu było jakieś 10 centymetrów. Serio, dawno nikt tak blisko mi nie podjechał.

Wrócę jeszcze tylko do momentu z lataniem, czyli urywającą się ścieżką i zakazem. Wracałem tą samą trasą i okazuje się, że oznaczenie informujące o końcu ścieżki rowerowej… należy zignorować. Dalej jak najbardziej można – a w kontekście oznaczeń wręcz należy – jechać rowerem. IIRC był kawałek ulicy, a potem ścieżka w lesie, do której wjazd był ukryty w krzakach. Sama ścieżka już bez oznaczeń, ale nadająca się do jazdy. Ale nie trzeba o tym informować rowerzysty, nawet napisem. Przecież wiadomo, że wszyscy okoliczne drogi znają. A jak ktoś nie zna, to niech szuka, prawda?

Krótko podsumowując sam wyjazd – jestem zadowolony. Dałem radę i ja, i rower. Mimo braku infrastruktury jechało się nie najgorzej. Czy powtórzę wypad w przyszłym roku? Nie wykluczam. Ale ze względu na brak infrastruktury na pewno nie wybiorę się na tego typu wypad z dziećmi.

Waze jako nawigacja

Jakiś czas temu wyrzuciłem Yanosika z telefonu, z powodu fatalnej nawigacji. Zgodnie z zapowiedziami szansę dostało Waze.

Podobnie jak Google Maps, nawigacja Waze należy do Google, jednak jest rozwijana odrębnie i ma zupełnie inną filozofię. O ile Google Maps to sucha, dość sprawna nawigacja, o tyle Waze bardziej przypomina ficzerami Yanosika. Personalizacja i gamifikacja jak najbardziej obecne. Jest możliwość zgłaszania przez użytkowników utrudnień na drodze. Zarówno patroli policyjnych, radarów, zamkniętych ulic, czy zwykłych prac drogowych. Jest też zbieranie punktów za aktywność.

Logo WazeŹródło: https://www.waze.com/about/press_resources

Pierwszą recenzję Yanosika pisałem po przejechaniu raptem 300 km, czyli – jak patrzę z perspektywy – o wiele za wcześnie. W przypadku Waze testowałem nieco dłużej – przejechałem ok. 1000 km na zalogowanym koncie, głównie w mieście. Nadal mało jak na pełny test, ale od czegoś trzeba zacząć. Tak naprawdę z Waze przejechałem ze dwa albo trzy razy tyle – dość długo korzystałem bez założonego konta i logowania. Można i tak, bez specjalnego uszczerbku dla funkcjonalności. Oczywiście gamifikacja leży wtedy, nie działa też zapamiętywanie ustawień, przynajmniej między upgrade/reinstalacją. W każdym razie z kontem jest lepiej i na tej wersji się skupię.

Pierwsza rzecz, która rzuca się w oczy po uruchomieniu Waze, to ekspozycja funkcji związanych z nawigacją i ukrycie całej reszty. Zaleta jest taka, że nawigacja jest na wierzchu. Wada zaś taka, że dobrnięcie do jakichś bardziej zaawansowanych ustawień chwilę mi zajęło. Części rzeczy w ogóle w aplikacji nie ma (albo nie umiem ich znaleźć). Przykładem może być ilość przejechanych kilometrów, którą sprawdzam przez WWW. Trudno mi jednoznacznie orzec, czy to zaleta, czy wada. Ustawienia domyślne są bardzo dobre.

Aplikacja potrzebuje dłuższego czasu od włączenia do gotowości do działania. Nie wiem, czy jest to kwestia słabszego telefonu, czy tak jest ogólnie ale… tak jest i jest to wada. Dodam, że podobnie ma Strava. Za to po włączeniu jest już bardzo przyjemnie. Nawigacja jest pewna (sorry, Yanosik), komunikaty przekazywane z sensownym wyprzedzeniem (sorry, Yanosik), adaptacja do zmian trasy szybka (sorry, Yanosik, „zawróć. zawróć. zawróć.”). Bardzo ładnie mówi po polsku (jest wybór lektora) i posiada rewelacyjną IMO funkcjonalność podawania nazw ulic, w które należy skręcić . Podaje nie tylko kierunek skrętu, ale też nazwę ulicy.

Trasy wybiera sensownie (sorry Yanosik), orientacyjne czasy dojazdu bardzo zbliżone do rzeczywistych. Potrafi też pokazywać informacje o natężeniu ruchu na sąsiednich ulicach czy zaproponować alternatywne trasy do właśnie wybranej. Taki powiew Google Maps. Akurat średnio korzystam, ale ktoś ze znajomych szukał nawigacji pokazującej natężenie ruchu.

Największą wadą nawigacji, którą zauważyłem, jest dość częste gubienie się na skrzyżowaniach po zatrzymaniu. Potrafi stwierdzić, że jesteśmy na ulicy prostopadłej i kazać skręcać. Chwilę po ruszeniu i chwilę przed dojazdem do skrzyżowania jest OK. Nie wiem, czy kwestia aplikacji, czy telefonu i… nie jest to tak upierdliwe na jakie wygląda z opisu – informacja o skręcie jest podawana za późno, by wykonać manewr.

Zgłaszanie zdarzeń na drogach jest znacznie bardziej szczegółowe niż w Yanosiku, ale przez to bardziej skomplikowane. Nie jest to jedno kliknięcie, tylko kolejne wybory (polecam lekturę opisu w FAQ). Być może kwestia przyzwyczajenia, na pewno większa bariera wejścia i trudniejsze, wymagające więcej uwagi zgłaszanie zdarzeń. Liczę jako wadę, pewnie dobrą sprawą byłby wybór wersji pełnej i uproszczonej.

Kolejny ficzer Waze to wyszukiwanie stacji benzynowych i porównywanie cen. W przeciwieństwie do Yanosika, Waze nie współpracuje z jednym koncernem, więc jest wybór. I jakiś pożytek dla tych, którzy raczej omijają rządowe stacje. Samo porównywanie jest oparte o aktualizacje cen przez użytkowników, więc traktować należy raczej orientacyjnie, bo stacje dość często zmieniają ceny. Na szczęście przy wyszukiwaniu jest podawany czas ostatniej aktualizacji.

Inny miły ficzer to proponowanie miejsc docelowych. Czyli uruchamiamy nawigację i dostajemy – na podstawie czasu (i miejsca?) – propozycję, żeby ustawić jako miejsce docelowe pracę, bez konieczności wyboru ręcznie. Dość przyjemne, działa nieźle. Oczywiście gdyby ktoś czuł się śledzony, to można tę opcję wyłączyć. Raczej ku poprawie samopoczucia, bo śledzi nas każda nawigacja. 😉 Wyłączyć można też widoczność naszego pojazdu na mapach.

Jeszcze inne usprawnienia to zapamiętywanie miejsca pozostawienia pojazdu. Można też zrobić zdjęcie, przydatne, jeśli z auta korzysta kilka osób. Możliwe jest też przesłanie orientacyjnego czasu dojazdu.

Pominąłem inne ficzery Waze, niezwiązane z samą aplikacją, typu live map czy carpooling. Raz, ze wykraczają poza badane zagadnienie, dwa, że nie używam. Podsumowując, uważam, że aplikacja jest zdecydowanie godna uwagi i warto dać jej szansę. W mieście jako nawigacja sprawdza się bardzo dobrze, kiedyś pewnie uzupełnię wpis o wrażenia z trasy.

UPDATE Przejechałem z nawigacją Waze 2300 km, parę razy poza miastem (choć na znanej drodze) – nadal OK, stacjonarne radary zgłasza, na nic innego nie było okazji. Nadal nie mam powodu do narzekania.