Jak włączyć SSH w Raspbian?

Sytuacja zmusiła mnie do odkopania RPi. Szybko potrzebowałem przetestować jedną rzecz, więc wybrałem Raspbian Jessie Lite. Główna zaleta to niewielki rozmiar i kernel w wersji 4.4. Po włączeniu i pobraniu IP przez RPi okazało się jednak, że nie sposób się zalogować po SSH do Raspbian – nic nie słuchało na porcie.

Instrukcje, które znalazłem, są dobre, jeśli ktoś ma monitor i klawiaturę. Ja nic takiego pod ręką nie miałem. Zacząłem więc przyglądać się skryptom startowym. Ale w międzyczasie zapytałem na IRCu i dostałem linka, który podaje prosty przepis na włączenie SSH. Wystarczy utworzyć plik ssh o dowolnej zawartości w katalogu /boot na karcie SD z Rasbianem:

touch /boot/ssh

Oczywiście powyższe zadziałałoby, gdyby było wykonywane bezpośrednio z Raspberry Pi, trzeba wziąć poprawkę na punkt montowania, ale wiadomo o co chodzi. 😉

Po tym zabiegu SSH w Raspbian jest dostępne po uruchomieniu systemu. Zalogować się można tradycyjnie przy pomocy użytkownika pi i hasła raspberry.

SSH w Raspbian wyłączono w domyślnej wersji ze względów bezpieczeństwa (tu link).

Z kronikarskiego obowiązku: w Raspbianie bazujązym na Jessie wiele się nie zmieniło. Swap nadal domyślnie włączony i zarządzany w dziwny sposób (nie /etc/fstab), journal na FS obecny, sterowanie LED i odczyt temperatury bez zmian.

Autossh

Jak zapowiedziałem w notce o porządkach, przepiąłem się z łącza ADSL na komórkę. Decyzję przyspieszyła wydatnie awaria ADSL, polegająca na tym, że transfery liczone są w pojedynczych kB, a mimo obiecującego początkowego kontaktu, awaria nadal trwa… Przy czym po tym jak odesłałem parametry łącza, które chcieli, to przestali się odzywać. Mimo dwóch kontaktów mailowych z mojej strony.

Nie obyło się bez zawirowań i ledwo działający dostęp ADSL ratował mi tyłek, ale może o tym w innej notce. W tej chwili sytuacja wygląda tak, że cały ruch leci przez modem GSM wpięty do routera na Banana Pi. Jeśli chodzi o dostawcę łącza, to poszedłem na łatwiznę i jest to Aero2. W zeszłym miesiącu zużyłem (tj. bardziej rodzice) niecałe 2GB z 3GB pakietu. Czyli przewidywany koszt łącza to 5-10 zł/m-c. Wyższe pingi nie są problemem, zresztą różnica w stosunku do BSA jest niewielka. Prędkość to jakieś 3/1 Mbps[1], więc też lepiej, niż było.

Problemem okazał się dostęp do routera, który chciałbym zachować. Znalazłem autossh, o którym wspominałem w komentarzach do notki o porządkach, ale uruchomienie zajęło znacznie więcej czasu, mimo prostych instrukcji. Oczywiście wszystko przez moje niezrozumienie tematu, albo raczej wcześniejsze wyobrażenia. Liczyłem, że po zestawieniu tunelu, łącząc się do zdalnego hosta na określonym porcie, zostanę automagicznie przekierowany do hosta za NAT, z którego jest zestawiony tunel.

Tak jednak nie jest. Autossh słucha na zdalnym hoście wyłącznie na adresie lokalnym (127.0.0.1) i zdebugowanie tego zajęło mi dłuższą chwilę. Może oszczędzę tym wpisem komuś szukania. Korzystając z instrukcji dostępnych w sieci faktycznie połączymy się do hosta za NAT, ale tylko z maszyny do której jest zestawiony tunel. Można wystawić ten dostęp na świat, ale wymaga to dodatkowego przekierowania portu, czy to przy pomocy iptables, czy programu redir.

Ostatecznie wypracowałem następujący schemat. Połączenie zestawione z hosta za NAT przy pomocy autossh (uruchamiane przy starcie systemu, logowanie po kluczach bez hasła):

autossh -f -M 5122 -N -R 8888:127.0.0.1:22 user@host

Jeśli chcę się dostać do routera (hosta za NAT) to na hoście docelowym uruchamiam przekierowanie portów:

redir --lport=8888 --laddr=IP_PUBLICZNE --cport=8888 --caddr=127.0.0.1

W tym momencie łącząc się na port 8888 maszyny z publicznym IP, de facto łączę się do routera za NAT:

ssh -p 8888 user_za_nat@host

Oczywiście analogicznie mogę także zestawiać tunele SSH itp., które umożliwią mi wyjście w świat przez modem GSM.

Czemu redir, a nie iptables? Nie potrzebuję dostępu do tej maszyny cały czas. Wolę więc uruchomić na chwilę przekierowanie, niż wystawiać router na świat, chociaż po docelowym zabezpieczeniu pewnie się to zmieni.

[1] Tzn. 3/1Mbps wykazał speedtest, ale może być lepiej, zwł. download . Później zauważyłem, że konfigurując router ustawiłem limitowanie pasma na 3 Mbps dla pojedynczej końcówki za NAT.

Nginx z automatycznym odnawianiem certyfikatu SSL, HTTP/2 i A+

Artykuł na z3s o automatycznym odnawianiu darmowego certyfikatu SSL od Let’s Encrypt przypomniał mi, że nie skończyłem sprawy z nginx i certyfikatami SSL i oceną A+. Po pierwsze, brakowało mi wpisu w cronie. Trzy miesiące to jednak kawał czasu, a na serwer i tak się logowałem, więc certyfikaty były odświeżane ręcznie. No ale jak robić to porządnie, czyli w pełni automatycznie.

Wpis do crontab, którego używam to:

43 3 * * 2 /usr/bin/certbot renew --post-hook "service nginx reload" >> /var/log/certbot.log

Nie jest idealny – przede wszystkim restart nginx będzie wykonywany przy każdej próbie przeładowania, czyli raz na tydzień. Wydaje mi się, że przedładowanie konfiguracji nie będzie stanowiło problemu. Ale jeśli komuś przeszkadza, to polecam zainteresowanie się opcją –renew-hook, zamiast –post-hook. Wykonuje się ona tylko przy odświeżeniu certyfikatu (czyli raz na kwartał). Z tym, że mam kilka certyfikatów i nie jestem przekonany, że restart nginx podczas odświeżania certyfikatu to jest to, co chcę robić. A testować mi się nie chce, tym bardziej, że na sucho średnio jest jak.

Rozwiązałem sprawę nie do końca działającego HTTP/2 (problemy z Firefox) opisaną w poprzednim wpisie. Przyczyna wskazana w komentarzach była trafna, żeby było ciekawiej, korzystałem dokładnie z

ssl_ciphers 'EECDH+AESGCM:EDH+AESGCM:AES256+EECDH:AES256+EDH:!aNULL';

tyle, że zapewne podczas zabaw ze zwiększaniem kompatybilności z przeglądarkami zmieniłem to na wersję z gotowca, a potem odkręciłem ale… nie wszędzie. Poza tym, dopisanie http2 w każdej linii listen zawierajacej ssl i jest HTTP/2. Trochę sztuka dla sztuki. Jak pokazały testy szybkości, ale wynika to głównie z tego, że same strony są małe i lekkie. Albo, jak Planeta Joggera, korzystają głównie z zasobów zewnętrznych, więc zmiany na moim serwerze nic nie dają.

W każdym razie powyższe szyfry i włącznie HSTS wystarczają do uzyskania dla nginx oceny A+ na teście SSL. Czego w nadchodzącym 2017 wszystkim życzę, korzystając z tego, że wpis przeleżał w szkicach nieco dłużej, niż planowałem.