Gdzie się kończy sieć tekstowa?

Dawno czytałem wpis o powrocie do sieci tekstowej. Już w komentarzach zaczęła się dyskusja, czym jest sieć tekstowa. Zacząłem pisać ten wpis i – niespodzianki dla stałych czytelników nie będzie – trafił do szkiców i tam sobie leżakował. Wpis miał być o tym, jak rozumiem sieć tekstowa i jak widzę poziomy utekstowienia sieci.

Sieć tekstowa bez formatowania

Sieć tekstowa bez formatowania, czyli autor treści ma do dyspozycji wyłącznie tekst. Wszelkiego typu ozdobniki są możliwe jedynie poprzez wykorzystanie znaków tekstowych, w stylu ascii-art. Bez gwarancji, że będzie to widoczne zgodnie z zamierzeniem przez odbiorcę. Przykłady: IRC, mail w trybie tekstowym, newsgroups (NNTP). Trochę odpowiednik nadawania alfabetem Morse’a czy telegramów. Albo notatek odręcznych. Idealnym analogowym przykładem, który wyniknął podczas dyskusji jest… maszynopis.

Sieć tekstowa z formatowaniem

Sieć tekstowa z formatowaniem i… ilustracjami. Jest to odpowiednik książek, gazet czy nawet magazynów ilustrowanych. Autor określa zarówno treść, jak i sposób jej prezentacji. Przynajmniej sugerowany sposób. Ma możliwość stosowania krojów pisma, fontów, styli w dokumencie. Ma zatem pewną – choć niekoniecznie pełną – kontrolę nad prezentacją treści. Użytkownik będący odbiorcą może dowolnie modyfikować wygląd styli na swoim urządzeniu.

Typowym przykładem jest zwykła strona WWW, z wykorzystaniem HTML. Na przykład ten blog. Zaliczam też tu różnego rodzaju social media typu Facebook, Twitter/X, czy Mastodon. Oraz maila w HTML. Zamiast HTML może być dowolny inny sposób formatowania dokumentów, np. Markdown. Ważny jest fakt formatowania, nie technologia.

Pewnym nietypowym wariantem będzie tu strona z osadzonym dźwiękiem czy filmami. Taki powiedzmy odpowiednik książki lub czasopisma z dołączoną płytą CD czy DVD.

Sieciowy komiks

Sieciowy komiks, czyli sieć, gdzie tekst jest nierozerwalnie związany z grafiką, a grafika pełni pierwszoplanową rolę. Tekst istnieje i jest niezbędny, ale zwykle jest krótki i nie jest samodzielnym przekazem. Autor określa treść, sposób prezentacji i ma pełną kontrolę nad tym ostatnim. Możliwość zmiany przez odbiorcę ogranicza się do powiększenia. Przykłady to różnego rodzaju memy czy serwisy typu demotywatory.pl. Tekst – niekiedy szczątkowy – jest osadzony na stałe w grafice.

Sieć multimedialna

Sieć multimedialna, czyli sieć, gdzie tekst w zasadzie nie istnieje. Jeśli nawet istnieje, to jedynie jako dodatek, nie jest obowiązkowy. Przekaz treści następuje głównie – albo nawet wyłącznie – poprzez obrazy i dźwięk. Jest to odpowiednik słuchowisk radiowych, audycji telewizyjnych, audiobooków, czy filmów. Przykładem mogą być różnego rodzaju podcasty, filmy na YouTube czy TikTok.

Wracając do odpowiedzi na pytanie: gdzie się kończy sieć tekstowa? Jak dla mnie kończy się ona na sieciowym komiksie. Podobnie jak zwykłego komiksu już nie uważam za książkę, tak sieciowego komiksu nie uważam już za sieć tekstową. Może, w pewnych okolicznościach, uznam je za szczątkowe czy też wyjątkowe formy.

UPDATE Dodany maszynopis jako przykład.

Guetzli – lepsza kompresja JPEG

Przedwczoraj Google ogłosiło na blogu nowe narzędzie do kompresji JPEG o nazwie Guetzli, wydawane na wolnej licencji (Apache License). Ma dawać lepsze optycznie rezultaty przy mniejszym rozmiarze wynikowym (mowa nawet o 35% mniejszych plikach). Cena? Oczywiście czas kompresji.

Postanowiłem przetestować na szybko, co mogło by się zmienić, gdybym wykorzystał grafiki skompresowane przy pomocy Guetzli na blogu. W tym celu sięgnąłem po obrazki z backupu bloga i uruchomiłem program (domyślne opcje kompilacji, domyślne ustawienia jakości, czyli 90%) na moim laptopie (CPU: Intel(R) Core(TM) i3 CPU M 380 @ 2.53GHz). Zdziwiło mnie to, że aż przy 12 plikach nie udało się ukończyć działania – program zgłosił błąd:

Invalid input JPEG fileGuetzli processing failed

Udało się przetworzyć 66 plików, całość trwała prawie 17 minut (sic!). Czyli jest bardzo wolno. Kompresor wykorzystywał tylko jeden rdzeń CPU. Efekty są obiecujące, zarówno wizualne, jaki i objętościowe. Mimo, że algorytm jest zaprojektowany z myślą o działaniu na możliwie nieprzetworzonych obrazach wejściowych, a te na blogu raczej są już zoptymalizowane, to łączny rozmiar udało się zmniejszyć o 14% (z ok. 3,3 MB do ok. 2,8 MB).

Jeśli wezmą się za wykorzystanie i optymalizację duże firmy, a jest na to szansa po uwolnieniu programu, może to oznaczać mniej przesyłanych danych po sieci, czyli szybsze ładowanie się stron, widoczne zwłaszcza na komórkach. Chwilowo główną barierą jest czas działania, który wygląda na zależny bezpośrednio od wielkości pliku wejściowego.

Zrobiłem jeszcze jeden test – plik JPG bezpośrednio z aparatu, rozmiar 2560×1440, rozmiar wejściowy 1,2 MB. Po kompresji (trwającej kilka minut) brak zauważalnych zmian jakości, natomiast rozmiar zmniejszony aż o 50% (614 kB).

Shutter, czyli Linux i screenshoty

Przyznaję, że jeśli chodzi o zrzuty ekranu pod Linuksem, to nie znałem do tej pory dobrego narzędzia. Znaczy jest scrot[1], który jest prosty, bardzo mały, lekki i wywoływany z CLI, i którego użycie w wersji podstawowej, czyli cd /tmp && scrot -d 8 było proste do zapamiętania, ale… jak lubię CLI, tak w przypadku grafiki to zdecydowanie nie jest to, co tygrysy lubią najbardziej. Tym bardziej, że zwykle robię zrzuty przeglądarki, więc trzeba było dodatkowo przyciąć, wymazać, wykadrować… Czyli w ruch szedł GIMP.

Zrzuty ekranu robię na tyle rzadko, że nigdy nie szukałem dokładniej programu do screenshotów i przypuszczałem, że po prostu takiego nie ma. Okazuje się, że się myliłem. Kumpel z pracy pokazał mi genialny program o nazwie shutter[2]. Nie jest lekki (łącznie z zależnościami pobrał kilkadziesiąt MB danych), ale za to jest w pełni graficzny, minimalizuje się do traya, pozwala na robienie screenshotów zarówno całego pulpitu, tylko wybranego okna programu jak i wcześniej zaznaczonego obszaru (odpada konieczność kadrowania).

Po wykonaniu zrzutu ekranu, można go zapisać na dysku (wspierane wszystkie popularne formaty grafiki), wysłać na jeden z wielu dostępnych serwisów do publikowania obrazków, zapisać na zdalnym hoście przy pomocy FTP lub wysłać do innego programu do dalszej obróbki. Jeśli zajdzie potrzeba, bo sporo funkcji jest wbudowanych np. w postaci pluginów. Jest też wsparcie dla sesji screenshotów podobno z automatycznym numerowaniem, ale nie używam, więc nie testowałem.

W zasadzie, gdyby działało wszystko, co jest opisane na stronie, to nie potrzebowałbym nie potrzebuję niczego innego do robienia i obróbki screenshotów. 🙂 , niestety, w mojej wersji (0.88.3, Debian Wheezy) nie widzę narzędzia do cenzurowania/ukrywania danych, a czasami z tego korzystam. Możliwe, że pojawiło się dopiero w nowszej wersji Tak czy inaczej Polecam zapoznanie się z programem shutter każdemu, kto potrzebuje robić screenshoty pod Linuksem – zdecydowanie interesujący i dopracowany kawałek softu.

UPDATE: Aby działała edycja screenshotów (w tym cenzurowanie), konieczne jest jeszcze doinstalowanie biblioteki Perla: apt-get install libgoo-canvas-perl.

[1] Instalacja przez apt-get install scrot.

[2] Instalacja (Debian) to oczywiście apt-get install shutter.