Odchudzanie

Wiadomo, wiosna, więc pora zrzucić zbędny balast. Ale nie każdy człowiek ma ten problem. Ja nie mam (i tej wersji będę się trzymał!). Tym razem chodzi o odchudzanie innego rodzaju i czego innego. Ale po kolei. Przedwczoraj w czytniku RSS dotarłem do wpisu o porzuceniu WordPressa na rzecz statycznego generatora bloga. Pomysł nie jest nowy, nawet kiedyś przymierzałem się do czegoś podobnego, tyle że w Perlu[1]. Ba, nawet kilka testowych wpisów mam wygenerowanych gdzieś tak. Główna zaleta – minimalne wymagania dot. zasobów i szybkość działania po stronie czytelników. Z funkcjonalnością jest gorzej (zwłaszcza brak komentarzy mnie zniechęca), ostatecznie zdecydowałem się na gotowe, utrzymywane na zewnątrz rozwiązanie. Ale sam pomysł nadal mi się bardzo podoba.

Dodatkowo tak się złożyło, że w ostatnim wpisie na temat Disqus został poruszony temat dodatku do przeglądarki o nazwie Ghostery. Zainstalowałem tenże dodatek i trochę mina mi zrzedła. Otóż na tym blogu było wykorzystanych osiem różnych serwisów, które są uznawane za potencjalnie naruszające prywatność. OK, jeśli ktoś ma AdBlocka czy NoScript, to efektywna liczba „szpiegów” mogła być niższa, a przynajmniej użytkownik miał możliwość kontroli, no ale mimo wszystko sporo. A przecież nie o taki Internet walczyliśmy

Piórkiem, pod którym załamał się wielbłąd było jednak spojrzenie dziś rano w konto AdSense, całe 80 zł, średnio 2,5 zł miesięcznie. W tym tempie już za 7 lat będę mógł wypłacić środki. O ile znowu nie zwiększą progu – IIRC jak zakładałem konto, to było 200 zł, teraz jest 300 zł. Co prawda nigdy do zarobku nie miało to służyć, a raczej do tzw. bycia w temacie co w sieci piszczy, dodatkowo mogłem liczyć średnią z trochę za długiego okresu, ale to szczegóły. Nawet przy 5 zł/m-c byłyby to 3 lata do wypłaty i sponsorowanie Google w tym czasie. Chyba rozum postradali.

W każdym razie po zainstalowaniu Ghostery popatrzyłem na inne blogi, gdzie wynik oscylował w okolicy zera, no, czasem w porywach 2 czy 3 „śledzących” serwisów i zadałem sobie pytanie po co to wszystko? Stwierdziłem, że nie ma sensu, bo są jakieś priorytety, a social widgety czy nabijanie kasy Google’owi się do nich nie zaliczają. Zrobiłem więc porządki, najpierw rano testowo na starym blogu, potem, po południu na tym. Sporo rzeczy poleciało…

Po kolei (tylko z tego bloga):

  • Facebook i przycisk like pod wpisem – czasem ktoś kliknie, ale głównie służyło do dawania znać o nowych wpisach na blogu. W sumie mogę puścić linka jako wpis na FB (nie każdy korzysta z czytnika RSS, niestety), to nawet bardziej do znajomych dotrze. Zresztą znajomi z FB stanowią niszową grupę czytelników (lub mają czytnik RSS).
  • Przycisk Wykop, podobnie jak Facebook zintegrowany w Blox. Odkąd włączyłem, nikt nigdy nie użył. Poprzednie doświadczenia wskazują, że jak będzie coś ciekawego, to ludzie dodadzą i bez przycisku.
  • LinkWithin, czyli namiary na podobne wpisy na tym blogu. Niby fajne i estetyczne, ale użycie (wg statystyk) nie było znaczące, poza tym, to samo robi Folskr (został i nie jest rozpoznawany przez Ghostery, poza tym to nisza i znam autora). Że tekstowo? Tak miało być. Zresztą kiedyś robiłem porównanie i Folksr wypadł lepiej.
  • Widget G+. Nawet było parę kliknięć. Dosłownie parę, więc bez żalu do /dev/null.
  • Reklamy AdSense – opisałem wcześniej.

Pora na krótkie podsumowanie efektów. Do badania korzystałem z dwóch narzędzi, które wydają mi się dobre do pomocy przy optymalizacji stron. Pierwszym jest Web Page Test (sporo szczegółowych danych, spory rozrzut pomiędzy kolejnymi testami), drugim Insights od Google (trzeba zwracać uwagę na monopolistę, prawda?; bardzo syntetyczny wynik). Poza tym, zwracałem uwagę co mówi Ghostery. Jeszcze wcześniej korzystałem z PageSpeed do wskazówek na temat optymalizacji stron, ale jakkolwiek nadal jest w tym zastosowaniu przydatne, to nie podaje już syntetycznego wyniku.

W przypadku tego bloga[2] początkowy wynik w Web Page Test to 91/100, czas pierwszego ładowania strony 6,5 sekundy, odświeżenia 4,3 sekundy. Odpowiednio 452 i 143 kB przesyłanych danych. Google Insights prędkość 51 mobilnie, 95 wygląd, dla desktopu ocena 80. 8 widgetów wg Ghostery. Po odchudzaniu jest to odpowiednio 88/100 (spadek? chyba z rozrzutu między pomiarami wynika…), czas ładowania 3,3 sekundy dla pierwszego wczytania i 3,9 dla odświeżenia (ewidentnie coś nie tak, pierwsze ładowanie powinno być wolniejsze). Przesyłane dane to 219 i 54 kB. Google Insights 51 prędkość mobilnie, 96 wygląd mobilnie. Wzrost dla destkopu do 83. Ghostery pokazuje 4 widgety. Został Gemius (serwowany przez Blox, nie mam wpływu), Google Tag Manager (chyba to samo, sam chętnie się dowiem, skąd to się bierze… – GA wstawione przez Blox). Ze swojej strony zostawiłem i mojego Piwika, i statystyki stat4u, które są „od zawsze” i IMHO są niegroźne. Poza tym, moja ciekawość wygrywa. 😉

Czy było warto? Chyba tak, przynajmniej na razie podoba mi się. Popatrzę jeszcze chwilę, prawdopodobnie zrobię jeszcze jedno bardziej hardcore’owe podejście (sprzątanie i minify CSS). Pewnie za jakiś czas znowu coś dodam, w ramach zabawy, ale na ten moment pozostanie odchudzona wersja.

Zauważyłem jedną ciekawą rzecz – wyniki serwisów do optymalizacji bardzo zwracają uwagę na dobre praktyki, ale minimalną na realny czas ładowania strony czy ilość przesłanych bajtów. O ile dobre praktyki pomagają w zmniejszeniu ilości przesłanych bajtów i co za tym idzie czasu ładowania, to ostatecznie dobry wynik w tego typu testach jak widać wcale nie musi oznaczać poprawy dla użytkownika końcowego i strona ze słabą oceną, czyli „z błędami”, w praktyce może być dużo przyjemniejsza i lżejsza, niż „zoptymalizowana” strona z dużą ilością dodatków.

[1] Chodzi o Chronicle.

[2] NFM: Stary blog 2,5 i 1,8 sek, 267 i 84 kB przed, 1,5 i 1,2 sek, 72 i 45 kB po, Insights bez zmian.

Bez Disqusji!

Od dłuższego czasu popularność na różnych blogach zdobywa Disqus[1], czyli niezależny od platformy blogowej system komentowania. Nie dziwi mnie to specjalnie, bo Disqus jest dość wygodny. Zalogować się do systemu można przez „wielką trójkę”, czyli Twittera, Facebooka i Google. Oczywiście można też mieć osobne konto tylko na Disqus. Można w końcu komentować jako gość. Dodatkowo komentarze ułożone są w estetyczny i sensowny sposób, z wątkowaniem. Na deser jest jeszcze głosowanie, udostępnianie komentarzy w mediach społecznościowych, możliwość otrzymywania powiadomień o odpowiedziach mailem czy ustawienia moderacji. Cud, miód i orzeszki po prostu. Szczególnie, jeśli porówna się to z wynalazkami wymyślonymi odnośnie komentarzy przez niektóre serwisy blogowe. Rozwiązanie fajne do tego stopnia, że np. Tumblr w ogóle nie ma komentarzy na blogach i Disqus jest jedyną opcją na komentarze tamże. Przyznam, że i ja się skusiłem na moim tumblrowym blogu na to rozwiązanie.

Do niedawna[2] nie zwracałem na to szczególnej uwagi, ale postanowiłem dodać komentarz na blogu Łukasza Bromirskiego. Komentarz zawierał sporo URLi do polskich około technicznych blogów pracowicie wygrzebanych z mojego czytnika RSS (nie wiem co Łukasz planuje, ale możecie podrzucić blogi, których nie ma na liście, czy Łukaszowi, czy tutaj w komentarzu). Ponieważ od jakiegoś czasu nie ograniczam się do podpisu, tylko loguję, na koniec edycji postanowiłem się zalogować. Nawet się udało, tyle, że cała treść komentarza zniknęła. Uśmiechnąłem się tylko, bo przecież od dawna na takie okazj mam Lazarusa (polecam!). I zonk! Lazarus nie radzi sobie z Disqus. Pewnie dlatego, że Disqus to nie typowy formularz na stronie, a javascript. W każdym razie musiałem przepisywać.

Potem było tylko weselej. Wysyłam komentarz i nie ma. Nie wiadomo, czy błąd po stronie Disqusa i komentarz należy uznać za MIA, nie przeszedł przez wbudowany antyspam (w końcu bardzo dużo linków w treści, szczególnie patrząc na stosunek linki/treść) czy po prostu nie przeszedł przez moderację. W każdym razie napisałem i nie ma. I tak jakoś trzy razy (przyznaję, cierpliwy jestem).

Zacząłem się zastanawiać nad tematem i doszedłem do wniosku, że korzystanie z Disqus powoduje implikacje dotyczące wolności i prywatności. Ameryki w tym momencie nie odkrywam, bo część jest opisana w artykule na Wikipedii w części dotyczącej kontrowersji Disqus. Zatem do ograniczeń wolności i prywatności przez Disqus[3]:

  • Obecność na wielu stronach powoduje możliwość śledzenia użytkowników, nie tylko komentujących, ale po prostu odwiedzających strony. Dodatkowo w przypadku komentujących możliwe jest łatwe śledzenie ich zainteresowań i poglądów. Jeśli chodzi o odwiedzających, można to minimalizować przy pomocy wtyczek do przeglądarek typu NoScript, Adblock czy Ghostery. Śledzącym może być Disqus, ale może też chodzić o śledzenie wszystkich komentarzy jednego użytkownika przez innego.
  • Możliwość cenzurowania komentarzy, zarówno w momencie ich zamieszczania, jak i wstecznie. Czy to po słowach kluczowych, autorze, IP z którego jest zamieszczany komentarz… W sumie, w skrajnym wypadku, możliwa byłaby nawet zmiana treści i mamy gotową sytuację z Rok 1984 – szybko można zmienić treść czyjegoś komentarza, by odzwierciedlał obecnie poprawną linię. Można oczywiście podpisywać komentarze przy pomocy PGP. Przynajmniej dopóki Disqus nie odrzuci ich z automatu. 😉
  • Brak możliwości backupu bloga z komentarzami. Proste rozwiązania do backupu bloga nie zadziałają, a przynajmniej nie w 100%. Nie udało mi się pobrać przy pomocy wget tak, by mój komentarz z linkami był widoczny.
  • Zamknięcie Disqus (albo nawet prosta zmiana typu modny ostatnio paywall) spowoduje, że komentarze na wielu stronach, które IMO w przypadku blogów są istotną częścią strony, bezpowrotnie znikną. Obejściem jest regularne robienie backupu komentarzy przez administratora strony. W XML, Disqus way.

I co w związku z tym? W sumie nic, nie przestałem korzystać z Disqus jako autor bloga (skoro już się pojawił kiedyś), nie zlikwidowałem konta na Disqus. Nawet nie zapowiem, że nic nie skomentuję przy jego pomocy. Ale szanse na użycie przeze mnie tego systemu komentarzy drastycznie spadły. Na pewno (na 99,9%) nie wykorzystam go w kolejnym projekcie. Jak widzę, że wpis jest na blogu z podpiętym Disqus, to generalnie nie komentuję. A ponieważ komentowanie (a przynajmniej jego możliwość) jest dla mnie istotną częścią blogowania, to będzie to uwzględnione przy następnej czystce feedów RSS.

[1] Taki eufemizm, bardziej można by go nazwać monopolistą – Wikipedia podaje badanie wskazujące na 75% udziału na stronach wykorzystujących zewnętrzne (3rd party) systemy komentowania. Aż dziwne, że znaleźli niszę, w końcu Facebook takes it all. Przy czym do tej pory kojarzyłem go raczej na zachodnich blogach, ostatnio patrząc w RSS zwróciłem uwagę i na polskich też się rozpanoszył.

[2] No dobra, nie tak niedawna, bo chodziło o ten wpis (BTW chyba nic nie wynikło, a szkoda) – jak widać prawie pół roku połowiczny szkic tej notki przeleżał…

[3] Będzie czarnowidztwo i paranoizowanie, przynajmniej chwilami. Zostaliście ostrzeżeni.

Tails w wersji 1.0 wydany

Projekt Tails, czyli dystrybucji Linuksa ułatwiającej zachowanie anonimowości (szerzej opisana w tym wpisie) doczekał się w końcu wersji 1.0. Poza kosmetycznymi zmianami w nazwie i logo, wydanie przynosi tradycyjne aktualizacje bezpieczeństwa typu aktualizacja przeglądarki Firefox i aktualizacja oprogramowania Tor, w szczególności pod kątem niedawnego błędu Heartbleed.

Prawdę mówiąc uważam, że przeskok numeracji nieco przedwczesny, gdyż na czerwiec przewidziane jest wydanie wersji bazującej na Debianie Wheezy (aktualnie Tails oparty jest o Squeeze). Ale w sumie to tylko cyferki – sam system działa nieźle od dłuższego czasu. Co ciekawe, twórcy donoszą, że liczba użytkowników wzrosła w ciągu ostatniego półtora roku czterokrotnie.